اسماعیل یساری - دانشگاه پیام نور ساری

به منظور بررسی اثر آرایش کاشت بر خوابیدگی بوته و عملکرد پنج رقم محلی برنج، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه ای واقع در شهرستان بابل در سال 1393 انجام شد. تیمارها شامل پنج رقم طارم محلی، طارم هاشمی، طارم دیلمانی، طارم لنگرودی و سنگ طارم به عنوان عامل اصلی و سه سطح تراکم کاشت 40، 80 و 120 بوته در مترمربع به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. کمترین تعداد کل خوشه چه و تعداد خوشه چه پوک در خوشه برای رقم طارم لنگرودی و کمترین تعداد پنجه در بوته و تعداد خوشه در متر مربع به ترتیب در رقم های طارم محلی و سنگ طارم مشاهده گردید. بیشترین مقاومت به شکستگی و کمترین شاخص خوابیدگی میانگره های سوم و چهارم در رقم طارم لنگرودی مشاهده گردید. تعداد کل پنجه در بوته با افزایش تراکم کاشت کاهش یافت در حالی که تعداد خوشه در متر مربع به طور معنی داری افزایش یافت. تعداد گره، طول میانگره های اول و دوم ، قطر میانگره چهارم و همچنین حرکت خمش میانگره های سوم و چهارم با افزایش تراکم روند کاهشی داشتند. حداقل شاخص خوابیدگی میانگره سوم و چهارم (65/199 و 4/241) مربوط به تراکم 80 بوته در مترمربع بود. اثرات متقابل رقم در تراکم کاشت بر کلیه صفات زراعی و خصوصیات مرفولوژیکی وابسته به خوابیدگی اثر معنی داری داشت. لذا، بین ارقام مختلف برنج در آرایش های مختلف کاشت از نظر شاخص های خوابیدگی و عملکرد تفاوت وجود داشت.

برنج, تراکم کاشت, حرکت خمش, شاخص خوابیدگی, مقاومت به خوابیدگی