سارا رویان - کارشناس ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی
رضا شیرزادیان خرم آباد - استادیار، رشت، کیلومتر ۵ جاده رشت-قزوین، دانشگاه گیلان، دانشکده کشاورزی، گروه بیوتکنولوژی کشاورزی
پیام طالبی کهدوئی - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه تربیت مدرس

هورمون اتیلن بر بسیاری از فرایندهای فیزیولوژیکی از جمله پیری موثر است. پیری آخرین مرحله رشد و توسعه گیاه بوده که به مرگ گیاه ختم می­شود. در مسیر بیوسنتز اتیلن آخرین پیش ماده 1-aminocyclopropane 1-carboxylic acid (ACC) است. گیاهچه­های رشد یافته در محیط کشت حاوی  ACCبا تبدیل این ماده به اتیلن دستخوش تغییرات خاصی از جمله کوتاهی و ضخیم­شدن ریشه، کوتاهی هیپوکوتیل وچرخش راس هیپوکوتیل می شوند که واکنش سه گانه (Triple response) نامیده می­شود. وقوع این علایم نشان­دهنده نرمال بودن فعالیت­های درک و بیوسنتز اتیلن در گیاه است. در این تحقیق واکنش موتانت­های  old-3, old-9, old-14, etr1-3و ko-5 به غلظت های مختلف ACC با اندازه­گیری صفات مرتبط با واکنش سه گانه در گیاه آرابیدوپسیس تالیانا بررسی شد. ژن­های OLD به عنوان ژن های موثر بر فرایند پیری در آرابیدپسیس شناخته میشوند. واکنش سه گانه در اغلب موتانت­ها با افزایش غلظت ACC مشاهده می­شود. درحالی­که در موتانت etr1-3 هیچکدام از علائم واکنش سه گانه مشاهده نشد. لذا تغییر فعالیت ژن­های OLD9٬OLD3  و OLD14 در گیاهچه­های موتانت­های old-3, old-9, old-14 باعث تغییر معنی­داری در درک و بیوسنتز اتیلن نشده، ولی در گیاهچه های موتانت etr1-3 تغییر قابل توجهی در زمینه درک اتیلن توسط حسگرهای اتیلن رخ داده است. از آنجائی­که فرآیند پیری در موتانت های  old-3, old-9, old-14سریع­تر از گیاهان والدینی صورت گرفته، این بدان معنی است که ژن­های کنترل­کننده فرآیند پیری از ژ­نهای موثر بر اتیلن متفاوت هستند.

آرابیدپسیس, اتیلن, ریشه, موتانت, هیپوکوتیل