محمدرضا دهمرده قلعه نو - اعضای هیئت علمی گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ دانشگاه زابل
علیرضا شهریاری
رسول خطیبی

در روند توسعه پایدار حفظ و بهره برداری اصولی از منابع طبیعی تجدید شونده از جایگاه فوق العاده ای برخوردار است .حفاظت و بهره برداری پایدار از این منابع نیازمند ارتقاء دانش ، بینش ، مهارت و سطح فکری و فرهنگی بهره برداران داشته و این امر تحقق نمی یابد مگر در سایه برقراری یک ارتباط صحیح و اثر بخش با بهره برداران عرصه های منابع طبیعی . در این تحقیق به منظور شناخت عوامل ترویجی موثر در حفاظت و بهره برداری پایدار از منابع طبیعی منطقه اقدام به تکمیل پرسشنامه توسط بهره برداران نموده ، بدین منظور کلیه بهره برداران منابع طبیعی منطقه هامون بعنوان جامعه آماری انتخاب و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 223 پرسشنامه بعنوان نمونه بصورت تصادفی تکمیل گردید که اطلاعات بدست آمده با استفاده از آزمون کای اسکویر توسط نرم افزارspss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . نتایج حاصل از این تجزیه و تحلیل نشان می دهد که متغیر های شرکت در دوره های آموزشی ، شناسایی و معرفی بهره برداران نمونه ، جذابیت پیامهای آموزشی ، سادگی پیامها آموزشی ، نحوه برخورد مروجان با بهره برداران ، میزان آشنایی قبلی مروج با بهره برداران ، دوره های کارآموزی ، نمایشگاه و بحث های گروهی بر حفاظت و بهره برداری پایدار از منابع طبیعی منطقه موثر می باشند و متغیرهای برنامه های آموزشی تلویزیون ، برنامه های آموزشی رادیو ، استفاده بهره برداران از نشریات ترویجی و عملکرد ترویجی شوراهای اسلامی در این امر بی تاثیر می باشند . همچنین از بین متغیرهای تاثیر گذار متغیر نحوه برخورد مروجان با بهره برداران و نمایشگاه به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر را بر حفاظت و بهره برداری پایدار از منابع طبیعی منطقه دارا می باشند . نتایج این تحقیق موثر بودن روشهای ارتباطی ترویج در حفاظت و بهره برداری پایدار از منابع طبیعی را کاملاً مشخص می نماید.

منابع طبیعی – بهره برداری – ترویج – پرسشنامه