حسین صادقی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات ثیت و گواهی بذر و نهال
سامان شیدایی - کارشناس موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال
حسن غلامی - کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران
لیلا یاری - کارشناس موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

به منظور بررسی اثر شرایط و طول دوره انبارداری و همچنین جنس کیسه بر کیفیت بذر سویا(Glycine max L.)  رقم ساری (JK) پژوهشی در سال های 89-1388 و 90-1389 در دو مرحله آزمایشگاهی و مزرعه ای براساس آزمایش عاملی (فاکتوریل) 2×3×5 با سی تیمار بر پایه طرح کاملا تصادفی (بخش آزمایشگاهی) و طرح پایه بلوک های کامل تصادفی (بخش مزرعه ای) با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی ساری انجام شد. عوامل مورد بررسی، پنج نوع لفاف، پاکت کاغذی دو لایه، پاکت کاغذی سه لایه، پاکت کاغذی دو لایه با لایه لمینت، کیسه پارچه ای (چتایی)، کیسه پروپیلنی، سه مدت نگهداری 2، 4 و 6 ماه و دو شرایط نگهداری، انبار معمولی و نگهداری در انبار کنترل شده با دمای 16 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 65 درصد بود. نتایج نشان داد که با افزایش طول دوره انبارداری از دو ماه به شش ماه، میزان جوانه زنی از 87/84 درصد به 25/79 درصد کاهش یافت و در سال اول میزان جوانه زنی در انبار کنترل شده با پاکت کاغذی سه لایه (62/88 درصد) نسبت به انبار معمولی با کیسه پروپیلنی (94/63 درصد) بیشتر بود. آزمون پیری تسریع شده نشان داد که با افزایش طول دوره انبارداری از دو ماه به شش ماه میزان جوانه زنی از 81/81 درصد به 61/76 درصد کاهش یافت. در هر دو سال بیشترین درصد جوانه زنی مربوط به کیسه های کاغذی سه لایه بود و کمترین آن در کیسه های پروپیلنی و پارچه ای بود. شاخص های کیفی بذر در هر دو سال در انبار کنترل شده نسبت به انبار معمولی از شرایط بهتری برخوردار بود. نتایج  مزرعه ای نیز نشان داد که بیشترین درصد ظهور نهایی گیاهچه ها در هر دو سال از بذرهای انبار کنترل شده در پاکت کاغذی سه لایه (98/81 در سال اول و 89/80 درصد در سال دوم) بود و کمترین میزان آن در هر دو سال در انبار معمولی در کیسه پروپیلنی (31/62 درصد در سال دوم و 08/62 درصد در سال اول) بود. به طور کلی مشخص شد که نگهداری بذرها در پاکت های کاغذی سه لایه در انبار کنترل شده برای نگهداری بذرهای سویا مناسب می باشد.

سویا, انبارداری, قوه نامیه, بنیه بذر