حسن گلیج - سازه های آبی، دانشکده کشاورزی, دانشگاه لرستان
امیرحمزه حقی ابی - استاد گروه مهندسی علوم آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان دکترای تخصصی / مهندسی آب و سازه های آبی
مجتبی صانعی - ژوهشکده آبخیزداری
حجت الله یونسی

یکی از اهداف اصلی آبگیری از قوس رودخانه، هدایت دبی جریان بیشینه توام با رسوب کمینه به دهانه آبگیر است. بنابراین موقعیت و زاویه آبگیری از قوس رودخانه با وجود سازه­های کنترل رسوب از مهمترین پارامترهایی است که باید مورد توجه قرار گیرد. در این پژوهش، با انجام مطالعه آزمایشگاهی در یک کانال U شکل، به بررسی تاثیر تغییر زاویه آبگیری با وجود سازه­های آستانه و دیوار جداکننده10 درجه در سه درصد آبگیری 17، 21 و 26 درصد پرداخته شد. نتایج نشان داد مقدار عدد فرود ورودی جریان با کاهش زاویه آبگیری، کمتر می­گردد. همچنین با افزایش زاویه آبگیری از 45 به 75 درجه مقدار رسوب ورودی به آبگیر جانبی افزایش می­یابد، بطوریکه با ترکیب سازه آستانه و دیوار جداکننده، مقدار رسوب وروی به آبگیر نسبت به حالت شاهد بیشتر کاهش می­یابد. با افزایش زاویه آبگیری از 45 به 75 درجه در تمامی درصدهای آبگیری عرض جدایی جریان در سطح آب کاهش می­یابد. بررسی قدرت جریان ثانویه در امتداد دهانه آبگیر نشان داد که در تمامی حالت­های آزمایش، کاهش زاویه آبگیری از 75 درجه به 45 درجه، باعث می­شود که قدرت جریان ثانویه در امتداد دهانه آبگیر کاهش کمتری یابد و در نتیجه، رسوب کمتری وارد دهانه آبگیر شود.

قوس رودخانه, ناحیه جدایی جریان, عدد فرود, آبگیر جانبی