محمد فاریابی - هیدروژئولوژی، استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت. آدرس: گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت، جیرفت

رودخانه هلیل­رود مهمترین رودخانه استان کرمان است و نقش مهمی در تامین نیاز آبی منطقه ایفا می­کند. بنابراین مطالعات ارزیابی کیفی آن اهمیت ویژه­ای دارد. در این تحقیق با استفاده از نتایج آنالیز شیمیایی آب در 12 ایستگاه آب­سنجی، روند تکامل هیدروشیمیایی آب­های سطحی حوزه آبریز رودخانه هلیل رود بررسی شده است. در این مطالعه از روش­های کیفی معمول در مطالعات کیفی و روش­های آماری جهت بررسی کیفیت آب رودخانه استفاده شده است. نمودارهای هیدروشیمیایی مانند دیاگرام پایپر و سری­های مکانی جهت بررسی روند تغییرات کیفی آب رودخانه بکار گرفته شده­اند. جهت بررسی اندرکنش بین سنگ­ها، رسوبات و آب رودخانه از نرم افزار PHREEQC استفاده شده و شاخص اشباع مهمترین کانی­های محلول در آب محاسبه شده است. همچنین روش­­های آماری چند متغیره مانند آنالیز خوشه­ای و تحلیل عاملی جهت بررسی عوامل موثر بر کیفیت شییمایی آب رودخانه بکار گرفته شده­اند. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر آن است که میزان مجموع املاح از ارتفاعات به سمت دشت در مسیر رودخانه  اصلی افزایش می­یابد که علت این امر انحلال مواد موجود در مسیر رودخانه است. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق انحلال سنگ ها و رسوبات در آب رودخانه، نزولات جوی و تبخیر سطحی مهمترین عوامل موثر بر کیفیت آب های سطحی در منطقه مورد مطالعه هستند.

واژه های کلیدی: تکامل هیدروشیمیایی, روش های آماری, رودخانه هلیل رود, کیفیت آب