بررسی اثرات آبگیری موقت بستر تالاب هامون بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی هامون هیرمند)

چکیده رودخانه­های فصلی با میزان گل آلودگی بالا باعث حمل و انتقال مواد رسوبی زیادی به مناطق پایین دست می­گردند. ته نشینی مواد معلق با کیفیت خوب بر روی آبرفت، آن­ها را به زمین های بارور تبدیل و موجب رونق کشاورزی می شود. به ­طوری که اهمیت رسوب گیری در شبکه های پخش سیلاب و آبگیری موقت بیش از نقش آب بیان شده­است. هدف از انجام این مطالعه بررسی اثرات آبگیری موقت بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی نهشته های بستر تالاب هامون هیرمند است . دراین رابطه خصوصیات فیزیکی و شیمیایی در 20 نقطه به عنوان منطقه مورد آبگیری و 20 نقطه به عنوان منطقه شاهد اندازه­گیری شد. هم چنین به منظور تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی به روش شبکه­بندی منظم از قسمت سطحی و عمق 20-0 نمونه برداری انجام شد و برای تجزیه فیزیکی و شیمیایی خاک به آزمایشگاه منتقل شد و خصوصیات فیزیکی شامل درصد رس، سیلت و ماسه و خصوصیات شیمیایی شامل ماده آلی، ازت کل، فسفر کل، ظرفیت تبادل کاتیونی، کلسیم و منیزیم، سدیم قابل جذب، نسبت جذب سدیمی، آهک، پتاسیم قابل جذب، اسیدیته، هدایت الکتریکی، تعیین گردید. که نتایج حاصل از آنالیز داده­ها توسط آزمون­های تی تست و مان ویتنی یو در محیط نرم افزار Mini tab، نشان­دهنده­ی افزایش معنی­دار مقدار ماده آلی، فسفر کل، کلسیم و منیزیم، و کاهش معنی دار سدیم قابل جذب، پتاسیم قابل جذب و نسبت جذب سدیمی در عرصه­ی آبگیری، در سطح 1 درصد معنی دار بوده است .و افزایش  معنی­دار مقدار  لای در سطح 5 درصد در منطقه شاهد بوده است. از این رو می توان بیان نمود که آبگیری موقت تالاب هامون به مرور زمان حاصلخیزی خاک این منطقه را افزایش داده است.

Keywords:

واژ ه های کلیدی : آبگیری موقت , تالاب هامون , پخش سیلاب , خصوصیات فیزیکی خاک , خصوصیات شیمیایی خاک