پهنه بندی سیلاب ونقش آن در مدیریت کاربری اراضی شهری (مطالعه موردی رودخانه سجاد رود شهرگلوگاه)

تشدید خطر سیل و آب گرفتگی معابرمنجر به افزایش هزینه های نگهداری شهر و خسارات احتمالی جانی ومالی بیشتری می انجامد که ازجمله اثرات توسعه شهری و تغییرات ببار آمده ناشی ازدخالت در الگوی شبکه زهکشی و تغییر کاربری های طبیعی حواشی رود ها ومسیل ها می باشد. و یکی از مهم ترین دلایل وقوع سیلاب وافزایش دبی سیلاب های مناطق شمالی ایران نیز در دهه های اخیر تغییر کاربری اراضی و عدم تناسب کاربری های فعلی با توانایی های اراضی ساحلی رود ها می باشد. نقشه های پهنه بندی سیلاب اطلاعات ارزشمندی رادررابطه با طبیعت سیلاب هاو اثرات آن براراضی سیلاب دشتها و تعین حریم رودخانه ها ارائه می دهند. ازنقشه های پهنه بندی سیلاب به منظور کنترل کاربری وتوسعه اراضی و شناساسی نواحی بیمه سیل و ایجاد محدودیت های اجباری در مناطق خطر پذیر می توان استفاده کرد. برای پهنه بندی روش های مختلفی شامل استفاده از داغاب، تصاویرماهواره ای، عکس های هوایی و مدل های ریاضی وجود دارد. در این مقاله سعی شده بیشتر از روش های ریاضی استفاده شود. برای پهنه بندی خطر سیل در این رودخانه ابتدا دبی رودخانه مشخص وسپس دبی رود در دوره های بازگشت مختلف محاسبه شده است. و براساس نقشه های تولید شده مناطق تحت تاثیردورهای بازگشت تقسیم بندی وکاربری مناسب برای هرمنطقه مشخص گردیده است.

Keywords:

پهنه بندی سیل , مدیریت شهری , کاربری اراضی , GIS