میرنجف موسوی - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه اورمیه
مجید اکبری - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری پیام نور،تهران
سمیه محمدی حمیدی - دانشجوی دکتری رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه محقق اردبیلی

هر ساله برنامه توسعه سازمان ملل متحد یک گزارش توسعه انسانی منتشر می­کند که در آن اندازه این شاخص برای هر کشور محاسبه و براساس آن رتبه­بندی می­شوند. ایران نیز همواره از جمله کشورهایی بوده که به لحاظ توسعه­ی انسانی دچار وضعیت مناسبی نبوده است. در همین راستا، هدف اصلی این مطالعه مقایسه تطبیقی شاخص­های توسعه انسانی ایران با کشورهای شبه قاره هند در دوره زمانی 2015-1980می­باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می­باشد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها و اطلاعات نیز از روش ویکور استفاده شده است. یافته­ها نشان می­دهد که کشور ایران در مقایسه با کشورهای شبه قاره هند در اکثر دوره­ها در جایگاه نخست و دارای وضعیت متعادل می­باشد، فقط در یک دوره(1985) با ضریب ویکور(347/0) در وضعیت نامتعادل و رتبه چهارم در بین کشورها قرار گرفته است. در بین این کشورها، هند و پاکستان از نظر شاخص­های توسعه انسانی تا حدودی دارای وضعیت متعادل و نیمه­متعادل بوده و کشور بوتان در بیشتر دوره­ها دارای وضعیت نامتعادل می­باشد.

شاخص توسعه انسانی­, کشورهای شبه قاره هند, مدل ویکور(Vikor)­