کارکرد دوگانه جهان پهلوان در جهان حماسه

شالوده اساطیر ایرانی، باور به دو بن متضاد نیکی و بدی و نبرد ابدی میان آن هاست. در تفکر هندوایرانی، جهان به دو قطب خیر و شر تقسیم میشود که یکی زندگی بخش و روشن و پویا و دیگری مرگزا و تاریک و آشفته است. قطب نیکی که در بعد اخلاقی به نام اشه خوانده میشود تحت لوای اهورامزداست و قطب بدی که مفهوم انتزاعی دروج/ دروغ را در برمی گیرد در اختیار اهریمن است و میان این دو نیروی رقیب، پیوسته دشمنی برقرار است (دوشن گیمن، (1).(237-239 :1375 این ثنویت و ستیز میان نیکی و بدی، روشنی و تاریکی، و داد و بیداد البته محدود به ایران نمیشود و آن را نزد همه اقوام هندواروپایی (اگر نگوییم در حافظه تمام اقوام جهان) با قوت و ضعف میتوان یافت (نک: همان: (240-241، لیکن در اساطیر و فرهنگ ایرانی، صورتبندی این ثنویت منظمتر و ساختارمندتر است و چنان که ستاری (117-118 :1385) میپندارد، در هیچ فرهنگ دیگری با چنین ویژگیها و ریزه کاریهایی نمایان نشده است ؛ تا حدی که شاید بتوان یکی از اصلیترین وجوه تمایز اساطیر ایرانی را همین نبرد دیرین و کیهانی و ابدی میان خیر و شر قلمداد کرد همان: 76