جستاری در ارتباط شاهنامه فردوسی با شاهنامه ابومنصوری

یکی از مسائل مهم در شاهنامه پژوهی مساله منابع شاهنامه است. پاسخ به این پرسش که فردوسی از چه منابعی و چگونه استفاده کرده، چالشی است که محمل اختلاف نظر میان پژوهشگران شده است. شاهنامه ابومنصوری یکی از کتابهایی است که بنابر نظر برخی از شاهنامه پژوهان میتواند یکی از منابع یا یگانه منبع فردوسی به شمار بیاید. شاهنامه ای که امروز تنها مقدمه و فهرست پادشاهان اشکانی از آن باقی ماندهاست. همین مساله، تحلیل ارتباط این شاهنامه را با شاهنامه ابومنصوری با دشواریهایی روبرو ساختهاست. در پژوهش حاضر با استفاده از بخشهای باقیمانده از شاهنامه ابومنصوری، سعی شده تا ارتباط آن با شاهنامه فردوسی واکاوی شود. این واکاوی و تحلیل شباهتها و تفاوتهای دو متن نشان میدهد که احتمالافردوسی شاهنامه ابومنصوری را از نظر گذارنده، اما این کتاب یگانه منبع فردوسی نبودهاست. فردوسی در بخش اساطیری و پهلوانی از منابع دیگری استفاده کرده است. بنابراین و به دلیل سنت تاریخ نگاری و شاهنامهنویسی در آن روزگاران که بهره گیری از منابع متعدد بوده، به احتمال بسیار، فردوسی نیز از چند منبع برای تدوین شاهنامه خود کمک گرفته است.

Keywords:

شاهنامه فردوسی , شاهنامه ابومنصوری , شاهنامه نویشی , منابع شاهنامه