عادله سبحانی پور - استادیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
کیوان بهبودی - دانشیار، گروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
اسماعیل محمودی - استادیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان و قطب علمی ترانسژنز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان

سیستم حدنصاب احساس (Quorum sensing) یک سیستم ارتباطی است که به باکتری­ها اجازه می­دهد تا تراکم جمعیتشان را از طریق تولید و ردیابی مولکول­های پیام­رسان بسنجند. در باکتری­های گرم منفی این مولکول­ها شامل ان-­اسیل­هموسرین­لاکتون­ها (AHLs) است که توسط پروتئین های سازنده (LuxI) ساخته می­شود و سپس به بیرون از سلول ترشح شده و به پروتئین­های گیرنده (LuxR) در باکتری های مجاور متصل می­شوند و رونویسی از ژن­های هدف را کم یا زیاد می­کنند. تاثیر 66 ریزوباکتری تجزیه­کننده AHL بر تغییر فعالیت و کارایی LuxI/LuxR و یا بازداری از سنتز AHL با استفاده از سیستم انتشار در آگار و Chromobacterium violaceum CV026 به­عنوان گزارشگر مورد ارزیابی قرار گرفت. جدایه Pectobacterium atrosepticum SRI1043 نیز به­عنوان مولد AHL استفاده شد. برای بررسی توانایی بازدارندگی از فعالیت LuxI، جدایه مولد AHL در نزدیکی باکتری­های خاموش­کننده و باکتری گزارشگر دورتر از آن قرار گرفت. برای بررسی بازداری از فعالیت LuxR، جای استرین­های مولد AHL و گزارشگر عوض شد. هر دو خاصیت ممانعت از فعالیت LuxI و LuxR در 21 جدایه مشاهده شد. این جدایه­ها بر اساس تست­های بیوشیمیایی و بررسی توالی 16srDNA در جنس­های Bacillus، Brevundimonas، Citrobacter، Bordetella، Acinetobacter، Stenotrophomonas، Pseudomonas و Escherchia قرار گرفتند. برای بررسی دخالت در تنظیم ژنی وابسته به AHL در P. atrosepticum، باکتری­های آنتاگونیست با فاصله کمی از بیمارگر کشت شد و کاهش تولید آنزیم پروتئاز با مشاهده کاهش هاله شفاف اطراف این بیمارگر روی محیط کشت شیر خشک بدون چربی-آگار (SMA) مشخص شد. پنج جدایه­ تا حد زیادی تولید پروتئاز را کاهش دادند.

AHL, CV026, حدنصاب احساس