مریم راشکی - استادیار، گروه تنوع زیستی، پژوهشکده علوم محیطی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان
مژده اسمعیل بیگی - کارشناس ارشد آزمایشگاه، گروه اکولوژی، پژوهشکده علوم محیطی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان

اثر کاربرد هم زمان قارچ بیمارگر Beauveria bassiana جدایه DEBI008 و ارقام مختلف گندم روی ویژگی های زیستی شته روسی گندم Diuraphis noxia در شرایط آزمایشگاهی (دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 85 درصد، دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور، تعداد 30 واحد آزمایشی از هر رقم گندم، هر کدام حاوی یک پوره سن اول آماده شد. این پوره ها از افراد کامل تیمار شده با قارچ بیمارگر با غلظت LC10 روی هر رقم به دست آمدند. تعداد پوره های تولید شده توسط هر شته تیمار شده تا زمان مرگ به طور روزانه ثبت شد. داده ها بر اساس جدول زندگی دوجنسی و نرم افزار رایانه ای TWOSEX-MSChart تهیه وآنالیز شد. در تحقیق حاضر، کمترین مقدار LC10 قارچ متعلق به رقم ارگ بود؛ اما اثر معنی دار بر فراسنجه های جدول زندگی نتاج شته روی ارقام مختلف گندم نداشت. همچنین، طول دوره پورگی نتاج به استثنای سن اول، بین شاهد و تیمارها روی سه رقم مورد مطالعه اختلاف معنی­دار نداشت. تنها رقم الوند باعث طولانی تر شدن مرحله حشره کامل حاصل از شته های تیمار شده با قارچ در مقایسه با دو رقم ارگ و پیشتاز شد. نتایج، نشان­دهنده اثر رقم گندم بر بیمارگری مستقیم قارچ روی شته روسی بود.

جدول زندگی, رقم, شته, مرحله رشدی