ضرغام بی غم - دانشجوی دکتری گروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
رضا طلایی حسنلویی - استاد گروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

از بین عوامل بیوکنترل، قارچ­های بیمارگر حشرات به دلیل مسیر خاص ایجاد آلودگی و دامنه میزبانی وسیع، اهمیت ویژه ای دارند. Beauveria bassiana و Metarhizium anisopliae قارچ­های بیمارگری هستند که علیه بسیاری از آفات مورد استفاده قرار می گیرند. در دسترس بودن بیمارگر در مقیاس وسیع، نیاز اولیه در برنامه­های کنترل بیولوژیک است. در این مطالعه محیط­های مختلف طبیعی از محصولات جانبی کشاورزی و صنایع مانند سبوس گندم، ضایعات ماکارونی، کاه و پوست سیب زمینی همراه با مواد مکمل غذایی مانند اوره، ساکارز و آب پنیر در دو سطح مختلف با روش کشت دو مرحله­ای مایع و جامد برای تولید کنیدی قارچ­های B. bassiana و M. anispoliae مورد ارزیابی قرار گرفتند. بیشترین تولید کنیدی برای B. bassiana در محیط سبوس گندم همراه با آب پنیر 8 درصد (1010×2/3 کنیدی بر گرم محیط) و برای M. anisopliae بیشترین کنیدی در محیط ضایعات ماکارونی همراه با آب پنیر 8 درصد (1010×11/2 کنیدی بر گرم محیط) در مدت 14 روز مشاهده شد. نتایج حاصل از این آزمایش می­تواند در تولید انبوه قارچ­های بیمارگر حشرات مورد استفاده قرار بگیرد.

تولید کنیدی, ضایعات ماکارونی, قارچ, کنترل میکروبی