سپیده سیف - دندانپزشک عمومی، تهران، ایران
زهره جعفری اشکاوندی - دانشیار گروه آسیب شناسی دهان، فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
مریم مردانی - دانشیار گروه تشخیص بیماریهای دهان، فک و صورت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
نسرین حمیدی زاده - دکترای ایمنولوژی، مدیر مرکز تحقیقات ملکولی پوست، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

مقدمه: ویتامین  Dیک هورمون پرواستروئیدی با اثرات چندگانه سیستمیک از جمله تنظیم سیستم ایمنی می باشد. تاثیر سطح سرمی این ویتامین بر روی پیشرفت بعضی از بیماریها از جمله پسوریازیس و سرطان دهان گزارش شده است. در این مطالعه سطح سرمی این هورمون در بیماران مبتلا به لیکن پلان که یک بیماری خودایمنی بوده و پیش سرطانی محسوب می شود، اندازه گیری شد. مواد و روشها: در یک مطالعه توصیفی- مقطعی، تعداد 66 بیمار مبتلا به لیکن پلان دهانی و 30 فرد سالم مورد مطالعه قرار گرفتند. سطح سرمی ویتامین D با استفاده از روش الایزا اندازه گیری شد. اطلاعات توسط آزمون من ویتنی و T- test تحلیل شد.  یافته ها:تعداد 26 نفر (4/39٪ ) از بیماران مبتلا به لیکن پلان دهانی دچار کمبود ویتامین  Dو 31 نفر (47٪ ) مقادیر ناکافی از ویتامین D داشتند. در حالیکه 9 نفر(30٪ ) و 15 نفر (50٪ ) از افراد کنترل به ترتیب دچار کمبود ویتامین D و مقدار ناکافی ویتامین D بودند. مقادیر سرمی ویتامین D در دو گروه ارتباط معناداری نداشت. همبستگی معکوس و معنی داری  بین سن و کمبود ویتامین D در افراد نیز مشاهده شد. (015/0=P) نتیجه گیری:سطح سرمی ویتامین D ، در درصد بالایی از بیماران مبتلا به لیکن پلان دهانی کاهش نشان می دهد. با توجه به شیوع کمبود ویتامین D در سطح جامعه، تاثیر این کمبود در پاتوژنز بیماری نیاز به مطالعات وسیعتر دارد.  

ویتامینD, لیکن پلان دهانی, اتیولوژی