مریم شریفی - استادیار دندانپزشکی کودکان، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، ایران
آیدا کریم آقایی - دانشجوی دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، ایران
فواد ایرانمنش - استادیار اندودانتیکس، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، ایران
محمود شیخ فتح الهی - استادیار گروه آمار و روش تحقیق، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، ایران

مقدمه: یکی از مهم ترین جنبه های کنترل رفتاری در دندانپزشکی کودکان کنترل درد است. بدین منظور ایجاد بی حسی مناسب به ویژه در درمان پالپ ضرورت می یابد. به منظور دستیابی به یک بی حسی موفق دو عامل نوع داروی بی حس کننده و تکنیک تزریق باید مورد توجه قرار گیرد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کارایی بی حسی انفیلتراسیون آرتیکایین در درمان پالپ مولرهای شیری فک پایین و مقایسه آن با بلاک عصب اینفراآلوئولار لیدوکایین انجام شده است. مواد و روش ها: در این کارآزمایی بالینی تصادفی متقاطع سه سوکور، 64 کودک چهار تا ده ساله که نیاز به درمان پالپ مولرهای شیری فک پایین در هر دو سمت داشتند، شرکت کردند و به طور تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. هر کودک طی دو جلسه درمان شد و در هر جلسه یک دندان مولر شیری فک پایین تحت درمان قرار گرفت. گروه A، جلسه اول تزریق بلاک عصب اینفراآلوئولار لیدوکایین و جلسه دوم تزریق انفیلتراسیون آرتیکایین را دریافت کرد. در گروه B، تمامی مراحل مانند گروه A بود اما این گروه، جلسه اول تزریق انفیلتراسیون آرتیکایین و جلسه دوم تزریق بلاک عصب اینفراآلوئولار لیدوکایین را دریافت کرد. میزان درد کودکان با استفاده از نمودار  (Visual analogue scale) در لحظه اکسپوز پالپ ارزیابی شد. داده ها با آزمون های آماری Crossover Analysis، t زوجی و t دو نمونه مستقل آنالیز شدند. یافته ها: بر اساس این مطالعه، میانگین شدت درد در کل دوره مطالعه در تکنیک بلاک عصب اینفراآلوئولار لیدوکایین به طور معناداری کمتر از تکنیک انفیلتراسیون آرتیکایین بود. همچنین دو تکنیک، درکودکان چهار تا شش ساله و در دندان های مولر اول شیری، تفاوت آماری معناداری با هم نداشتند. نتیجه گیری: در درمان پالپ مولرهای شیری فک پایین تکنیک بلاک عصب اینفراآلوئولار بی حسی بهتری فراهم می کند. با این حال در کودکان چهار تا شش ساله و در دندان های مولر اول شیری، به علت سهولت بیشتر و خطر کمتر تزریق انفیلتراسیون نسبت به تزریق بلاک عصب اینفراآلوئولار، تکنیک انفیلتراسیون آرتیکایین می تواند جایگزین تکنیک بلاک عصب اینفراآلوئولار لیدوکایین شود.  

آرتیکایین, انفیلتراسیون, عصب اینفراآلوئولار, لیدوکایین