صفورا سیفی - استادیار گروه آسیب شناسی دهان، فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بابل، ایران.
شهریار شفایی - استادیار گروه آسیب شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بابل، ایران.
رامین فروغی - استادیار گروه جراحی دهان، فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بابل، ایران.
نصرالله ساغروانیان - دانشیار آسیب شناسی دهان، فک و صورت، مرکز تحقیقات بیماری های دهان، فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ایران.

مقدمه:CD105 یک گلیکوپروتئین غشایی همودیمریک است که در رگ سازی جدید نقش دارد. Snail2 یک فاکتور رونویسی بوده و منجر به اختلال در چسبندگی اپی تلیالی می گردد. هدف مطالعه حاضر ارزیابی بیان CD105 و Snail2 در اپی تلیوم دیسپلاستیک و کارسینوم سلول سنگفرشی دهان بود. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی، جمعا 40 بلوک پارافینه کارسینوم سلول سنگفرشی و اپی تلیوم دیسپلاستیک با نشانگر CD105 و Snail2 به روش ایمونوهیستوشیمی رنگ آمیزی شدند. بیان CD105،Snail2 و ارتباط آنها با یکدیگر و نیز فاکتورهای بالینی-پاتولوژیک بررسی شد و نتایج با آنالیزهای آماری t-test، من ویتنی و ANOVA تجزیه و تحلیل شد. یافته ها:میانگین تراکم کلی عروق خونی در کارسینوم سلول سنگفرشی 828/5±73/11 و در اپیتلیوم دیسپلاستیک 892/1±5 بود (001/0P<). تراکم عروق خونی در ناحیه مرکزی تومور 329/4±75/7 و در ناحیه محیطی 26/7±7/15 بود (001/0P<). میانگین تراکم Snail2 در کارسینوم سلول سنگفرشی بیشتر از دیسپلازی اپی تلیالی بود (001/0P<). ارتباط معنی داری بین سن، جنس، محل ضایعه و درجه تمایز با نشانگر CD105 دیده نشد؛ اما ارتباط مثبتی در بیان Snail2 با درجه تمایز کارسینوم سلول سنگفرشی وجود داشت (007/0=P). در تبدیل دیسپلازی به کارسینوم سلول سنگفرشی با افزایش بیان CD105، افزایش بیان Snail2 مشاهده شد. (76/0r=,001/0> P) نتیجه گیری: این گونه به نظر می رسد که CD105 و Snail2در آغاز کارسینوژنز موثرند. ارتباط مستقیم در بیان CD105 و Snail2از نقش آنها در تبدیل ضایعه پیش بدخیم به بدخیمی حمایت می کند. Snail2 می تواند یکی از عوامل دخیل در پیشرفت سرطان دهان باشد.

کارسینوم سلول سنگفرشی, دیسپلازی, D105, Snail2, ایمونوهیستوشیمی