مرتضی چرمگی عمرانی - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور

 پژوهندگان شاهنامه آن­گونه که باید تحقیقات چندانی درباره مکان­های شاهنامه انجام نداده اند، علاوه براین ضبط برخی از این مکان­ها در نسخه­های خطی وچاپ­های شاهنامه نادرست وپریشان است؛ نسخه­نویسان شاهنامه هم تلاش چندانی برای ضبط صحیح این نام­ها انجام نداده وگاه به عمد آن­ها را با نام­ها وکلمات مانوس در روزگار خود  جایگزین کرده­اند.آنچه در این مقاله به آن پرداخته­شده­است، بررسی و روشن کردن یک جای نام وطرح دو احتمال در مورد جای نام دیگری در شاهنامه است که از حیث جغرافیایی با جای نام مورد بحث کاملا انطباق دارد. فردوسی در شاهنامه دو جا به ذکر رودآبد پرداخته که از نظر شاهنامه پژوهان شناخته شده نیست و ناشناختگی نام این شهر مایه برآشفتگی بسیار شده است. در این مقاله سعی شده ، به بررسی مکان این بوم و همسانی  نام این شهر با زورابد شهری در نزدیکی سرخس با قدمت تاریخی پرداخته شود.نتیجه پژوهش حاضر، پیشنهاد این نکته است که رودآبد شاهنامه همان شهر زورآبد یا زورآباد تربت جام است که با نام جدید صالح آباد به پویایی و قدمت تاریخی خود ادامه حیات می­دهد. 

شاهنامه, رودابد, زورابد, صالح آباد, زورآباد