ندا نجفی کلیانی - دانشجوی دکتری بیابان زدائی، دانشگاه کاشان کشور ایران
ابوالفضل رنجبر فردوئی - دانشیار و عضو هیات علمی گروه بیابان زدائی دانشگاه کاشان کشور ایران

گرد و غبار یکی از پدیده های جوی است که آثار و پیامدهای زیست محیطی نامطلوبی برجای می گذارد. عوامل طبیعی به ویژه عوامل اقلیمی هم چون میزان و پراکنش نامناسب زمانی و مکانی نزولات آسمانی، تبخیر و تعرق زیاد، طول دوره نسبتا کوتاه برگشت خشکسالی و استمرار آن، طوفانهای موسمی و نیز خاک حساس به فرسایش، فقر پوشش گیاهی ، چرای مفرط دام به ویژه عدم تعادل دام موجود و ظرفیت مراتع، بوته کنی، تبدیل و تغییر غیراصولی کاربری اراضی، تخریب ناشی از برداشت معادن سطحی، آیش بلندمدت اراضی حساس به فرسایش بادی، شیوه های نامناسب آبیاری و برداشت بی رویه و در نتیجه افت سطح سفره آب زیرزمینی و… از عوامل اصلی پدیده بیابان زایی به مفهوم تخریب سرزمین، تخریب و زوال اکوسیستم های طبیعی یا کاهش توان تولید بیولوژیک اراضی در مناطق خشک، نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب کشور محسوب می گردند. یکی از مهم ترین مسائل مبتلا به کشور و جهان پدیده مخرب فرسایش بادی بوده که در ابعاد جهانی، منطقه ای، ملی و محلی دارای اهمیت-های متفاوت و در عین حال مهمی می باشد. در این راستا یکی از پیامدهای اصلی فرسایش بادی ایجاد خسارت به منابع زیستی و اقتصادی از طریق ایجاد گرد و غبار بوده که کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در ابعاد منطقه ای، ملی و محلی به تاسیسات زیستی و منابع زیربنایی آن خسارت های متعددی وارد می گردد. وقوع طوفان ماسه ای در خاورمیانه و بویژه در صحاری عربستان، عراق، یمن و امارات متحده عربی اثرات مخرب زیادی را به ویژه در سال اخیر و جاری به نواحی جنوب غربی و غربی کشور وارد نموده است.

ذرات گرد و غبار، بیابان زایی، فرسایش بادی،تصاویر ماهواره ای