آسیه سوینی - دانشجوی کارشناسی ارشد موسسه آموزش عالی چرخ نیلوفری آذربایجان ،ایران،تبریز
کامران پاشایی فخری - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز،ایران تبریز
ندا یانس - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی واحد تبریز،ایران،تبریز

شاهنامه فردوسی اثری بی نظیر، در حوزه ادبیات حماسی ایران است ، که قابلیتها و کارکردهای با ارزشی درحوزه های نمایشی دارد. ایلیاد و ادیسه هومر نیز از نظر عناصر نمایشی و فرهنگی جایگاه ویژهای در ادبیات حماسی یونان دارد. این دو حماسه ایرانی و یونانی بیانگر نزدیکی دو ملت در آینه تاریخ است . تعیین محدوده این پژوهش، یعنی بررسی داستانهای پهلوانی شاهنامه و ادیسه این امکان را به خواننده میدهد تا بر تفاوتهای اساسی دو منظومه هم عرض و در ظاهر هم ارزش، برای تبدیل به یک اثر نمایشی واقف شود و از شکل سنتی توجه به تعاریف کلی عناصر داستانی و ادبیات دراماتیک خارج شود وبه آن رویکردی کاملا کاربردی ببخشد. از آنجا که ایران و یونان از کهنترین روزگاران، مهد آفرینشهای هنری به ویژه خلق شاهکارهای حماسی دست اول بوده است، جا دارد به مقایسه حماسه ادیسه هومر با شاهنامه فردوسی که حکم چکیده بینش، آمال وذوق دو قوم هستند بپردازیم، تا دغدغه های کلان هومر به عنوان نماینده اندیشه و احساس یونانیان در مقایسه با دیدگاه فردوسی به عنوان نماینده خرد و باور ایرانی، آشکار شود تا از یک سو امکانات و استعدادهای حماسه سرایی در یونان در مقایسه با ایران روشن گردد و همانطور عناصر داستانی در دو منظومه ارزشمند تحلیل شود. مضامین مشترک در دو حماسه از لحاظ محتوا، تشابه پهلوان ها، مفاهیم حماسی و ... وجود دارد، با این حال، تفاوتهایی نیز از لحاظ زمان و مکان و مفاهیم دیگر در این آثار قابل مشاهده است.

فردوسی و هومر، شاهنامه و ادیسه، عناصر نمایشی داستان، حماسه ایرانی