رضا دهمرده - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند
علی دهمرده - دانشجوی کارشناسی ارشد هوافضا دانشگاه صنعتی مالک اشتر تهران

اشارات و تلمیحات در ادبیات فارسی،به وسعت خود ادبیات گسترده است.باری فهم ظرایف و دقایق اشعار و عبارات مخصوصا در متون طراز اول در گرو فهم اشارات است و هرچه در این زمینه آشنایی بیشتر و عمیق تر باشد،خواننده لذت بیشتر خواهد برد و تناسبات مختلف بین کلمات و معانی را بهتر در خواهد یافت. کلیات شمس مشتمل بر قصائد،غزلیات،مقطعات فارسی ، عربی ، ترجیعات و ملمعات است.در دیوان کبیر اقتباس،اشارات ، تلمیحات آیات قرآنی،قصص قرآنی،احادیث،روایات،ادعیه،اصطلاحات صوفیانه،کنایه،ضرب المثل و... پرداخته شده است. شعر عرفانی که با ظهور دو شخصیت بزرگ یعنی سنایی و عطار به طور مدون و دقیق پا به عرصه وجود گذاشت.با ظهور و وجود شخصیت بی نظیر و متعالی مولانا به نهایت کمال و ترقی خویش دست خواهد یافت و مولانا توانست که به قله رفیع آن صعود نماید که حتی بعد از او نیز همچنان برای تمامی قرون و نسل های انسانی،به عنوان یک قله تسخیر ناپذیر،مختص به او باقی ماند.از نظر موضوع و محتوا،بخش عظیمی از دیوان شمس را دیدگاه و اندیشه های عرفانی فرا گرفته که مولانا این گونه مضامین را بازبانی شیرین و صمیمی،و نه خشک و زاهدانه بیان میکند.و از آنجا که زبان مولوی،حکایت از تجربیات پاک درونی او دارد،کاملا بر دل ها می نشیند.در این مقاله به اشارات و تلمیحات آیات قرآن کریم بر ابیات کلیات شمس تبریزی پرداخته شده است.

اشارات،تلمیحات،آیات،قرآن کریم،مولانا