علیرضا حسینی - استادیار گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه کوثر بجنورد، ایران
پوریا اسمعیلی - دانشجوی دکترای تاریخ ایران دوران اسلامی ، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین، ایران

تمدن در لغت به معنای شهرنشینی و از ریشه مدینه و مدنیت گرفته شده و به معنی دیگر متخلق شدن به شهرنشینی یا خوی و خصلت شهرنشینی به خود گرفتن است و بدان معناست که بشر در سایه آن به تشکیل جوامعی پرداخته و شهرنشین شده است. فرهنگ نیزمجموعه پیچیده ای از دانستنیها، اعتقادات، هنرها، قوانین، آداب و رسوم وهرگونه توانایی دیگری است که بوسیله انسان به عنوان عضو جامعه کسب شده است. از اینرو، فرهنگ و تمدن اسلامی مجموعه باورها و ارزشهای اسلامی و نمود آن در پیشرفت علم و هنر و ظهور نهادهای اجتماعی و سیاسی در بین ملل و مردمی است که اسالم را به عنوان دین خود پذیرفتند. فرهنگ اسالم توانست در طول چند قرن تمدنی عظیم و بی نظیر را در خاورمیانه به وجود آورد. بنابراین مورخان پیرامون این موضوع را با زاویه دید و خطوط فکری خاص که نشان دهنده فضای فکری عصر خویش است به تحقیق پرداخته اند. مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده ازروش پژوهش تاریخی مبتنی بر توصیف و تحلیل ابعاد و زوایای موضوع را بررسی نماید. یافته های اصلی تحقیق نشان می دهد که نویسندگان در راستای حفظ هویت اسلامی ، با نگرش های شرعی و فلسفی فرهنگ و تمدن را بررسی و معرفی نمودند تا اهمیت والای آن را نشان دهند و در نهایت آیندگان را هم به حراست از این میراث بزرگ ترغیب نمایند.

فرهنگ و تمدن، بینش دینی مورخان، بینش فلسفی مورخان