راضیه سیروسی - دانشجوی دکتری تاریخ اسلام دانشگاه الزهرا (س)
علیمحمد ولوی - استاد گروه تاریخ دانشگاه الزهرا (س)

ظهور دین اسلام و گسترش سریع آن در جهان، با واکنش مسیحیان روبه رو شد زیرا آنان اسلام را دینی رقیب می دانستند. نخستین موضع­گیری­ها، از سوی روحانیون کلیسا صورت گرفت. روحانیون و مبلغان مسیحی در متون خود، زندگی­نامه مختصری از حضرت محمد(ص) ارائه دادند. آن حضرت در این آثار، شخصیتی وابسته، تاثیرپذیر، محیل، خودشیفته، ضداجتماعی و شهوت طلب ترسیم شده است؛ انگاره­هایی که مستقیما در شکل گیری تصورات غرب از پیامبر اکرم(ص) تاثیر داشته است. در زمان کنونی نیز، با وجود همه پیشرفتی که در مطالعات اسلام­شناختی صورت گرفته، ذهنیت توده مردم و حتی بسیاری از عالمان مغرب زمین، از رسوبات این پنداره های منفی متاثر است. در مقاله حاضر بی آنکه در پی بررسی علت ظهور این گونه تصاویر در ذهنیت عالمان غربی باشیم، کوشش شده تا نسبت میان متغیرهایی چون محل نشو و نما، وابستگی سیاسی و رشته تخصصی عالمان مسیحی، با پنداره های آنان از پیامبر(ص) طی قرن هشتم تا چهاردهم میلادی ، مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش، در پی پاسخ­گویی بدین سوال است که چه رابطه معناداری میان متغیرهای فوق و پنداره عالمان مسیحی از ویژگی­های فردی پیامبر(ص) وجود دارد نتایج نشان داد که عالمان مسیحی، با وجود تفاوت دوره زمانی، زادگاه و حرفه نویسندگان، پنداره واحدی از ویژگی­های فردی پیامبر اسلام داشته­اند.

پنداره, عالمان مسیحی, پیامبر(ص), ویژگی های فردی