مهدی رفعتی پناه - دکترای تاریخ ایران دوره اسلامی از دانشگاه شهید بهشتی

از زمان تنظیم برنامه­های عمرانی یکی از اهداف اصلی این برنامه­ها توسعه کشاورزی ایران و افزودن بر سطح زیر کشت اراضی بود. به این منظور طرح­های مختلف آبیاری به اجرا درآمد و توجه به آب های زیرزمینی به علت صرفه اقتصادی آن ها شکل ویژه ای به خود گرفت. در این دوران دولت با اختصاص اعتبارات و وام های مختلف کوشید از آب های زیرزمینی بهره برداری بهتری کند و سیاست مشخصی را جهت حفر چاه­های عمیق و نیمه عمیق به مرحله اجرا درآورد. در این پژوهش سعی بر آن است تا با واکاوی این سیاست به تاثیر سیاست­های کشاورزی دولت بر بهره برداری از منابع آب های زیرزمینی پرداخته و نشان داده شود که به دلیل اجرای الگوی توسعه ناپایدار و سیطره نگاه ابزاری به منابع طبیعی و نیز توجه به صرفه اقتصادی منابع آب زیرزمینی، این سیاست­ها بدون در نظر گرفتن توان واقعی آب های زیرزمینی به اجرا درآمد و همین امر منجر به پایین رفتن سطح این منبع گردید. همچنین از آنجا که دولت صرفا جنبه اقتصادی و ابزاری منابع آب را جهت توسعه کشاورزی و رشد اقتصادی در نظر داشت، اجرای این سیاست هرگز متوقف نگردید و تا امروز ادامه یافته است.    

پهلوی دوم, سیاست­های کشاورزی, بحران آب های زیرزمینی, برنامه های عمرانی, توسعه ناپایدار