راضیه جعفری - گروه پژوهشی فیزیک رنگ، موسسه پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش
کمال الدین قرنجیگ - گروه پژوهشی مواد رنگزای آلی، موسسه پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش

امروزه به دلیل اهمیت و توجه بسیار زیاد به مسائل زیست محیطی تمایل به استفاده از مواد رنگزای طبیعی در رنگرزی منسوجات افزایش یافته است. در این راستا کاربرد مواد تعاونی نساجی در حین، قبل و یا بعد از فرآیند رنگرزی نیز به سمت استفاده از مواد طبیعی سوق یافته است. به عنوان مثال، استفاده از دندانه های گیاهی به جای دندانه های معدنی یا فلزی در رنگرزی الیاف طبیعی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. هرچند که جایگزینی دندانه های فلزی با دندانه های نباتی علاوه بر تحت تاثیر قراردادن فرآیند رنگرزی بر روی فام نهایی و محدوده رنگی قابل حصول بر خواص ثباتی رنگ کالای نهایی نیز تاثیر گذار خواهد بود. در گزارش حاضر با بیان تعاریف و مفاهیم اولیه به بررسی پژوهش های انجام شده در زمینه تعیین مشخصه های رنگی مواد رنگزای طبیعی به کاررفته در کالاهای پنبه ای، پشمی و ابریشمی پرداخته شده و در نهایت تغییرات صورت گرفته در ثبات های نوری، شستشویی، سایشی مرطوب و خشک مورد بررسی و مطالعه قرار می گیرد.

مشخصه های رنگی, مواد رنگزای طبیعی, الیاف طبیعی, دندانه گیاهی