رویکرد تمثیلی صائب تبریزی در بیان ویژگی های انسان سالم از منظر روان شناسان انسان گرا، با تکیه بر دیوان غزلیات شاعر

امروزه استفاده از علم نوین روان­شناسی در عرصه­ی ادبیات فارسی و در تحلیل عوالم درونی متون کلاسیک و معاصر، توانسته است راه­های تازه­ای پیش روی پژوهشگران و منتقدان قرار دهد. بر همین اساس، ساختار کلی این مقاله مطابق رویکرد فوق شکل گرفته و دو هدف عمده را دنبال می­کند. اول کشف و شناسایی ویژگی­های بارز شخصیت افراد سالم (خودشکوفا) بر اساس نظریه­ی انسان­گراها و دوم بررسی رویکرد تمثیلی صائب در بیان این ویژگی­ها. برای دست­یابی به این دو مقصود نیز از سخنان و اشعاری که شاعر با توجه به دو خصیصه­ی مهم سبک هندی یعنی بسیارگویی و کشف مضمون­های تازه، در دیوان غزلیاتش به این موضوع پرداخته، استفاده شده است.در این روش 364 غزل از دیوان مذکور بر اساس جدول مورگان و استفاده از نمونه­گیری تصادفی ساده از بین 6995 غزل، انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته است. بر همین اساس بعد از بیان مطالبی درمورد تمثیل، کارکرد و شاخه­های آن، موضوع شخصیت و مفهوم آن تبیین شده و سپس دوازده ویژگی معرفی­شده انسان­های سالم در نظریه انسان­گرا، از دیوان صائب استخراج شده و رویکرد تمثیلی او در بیان این ویژگی­ها مورد بررسی و تحلیل قرار خواهد گرفت.

Keywords:

صائب تبریزی , دیوان غزلیات , شخصیت , تمثیل , سبک هندی