علیرضا عالی پناه - استادیار حقوق خصوصی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
حمیدرضا حبیبی - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران

سفته یکی از اسناد براتی پرکاربرد در اقتصاد امروزی است که برخلاف برات ماهیت صدور آن، آن چنان که باید تحلیل نشده است. این در حالی است که برخی از فقهای امامیه در مورد ماهیت صدور سفته اظهارنظر کرده اند. با بررسی و تامل در آراء فقهای امامیه دو دسته نظریه در مورد ماهیت صدور سفته قابل طرح است: نخست نظریات مبتنی بر عمل حقوقی نبودن صدور سفته، مشتمل بر نظریه های سند دین و قبول حواله بودن، و دوم نظریات مبتنی بر عمل حقوقی بودن صدور سفته، مشتمل بر نظریه های حواله ، ضمان و وکالت بودن. به نظر می رسد که اولا صدور سفته یک عمل حقوقی است نه صرفا یک عمل مادی و تنظیم یک سند و ثانیا ماهیت این عمل حقوقی با توجه به ملاک های تمیز بین عقد و ایقاع، ایقاع است و موضوع آن انشاء تعهد بی قیدوشرط به پرداخت در برابر دارنده در موعد معین یا عندالمطالبه است.

سفته, حواله, ضمان, وکالت, ایقاع