پریوش مرادی - دانشجوی دکتری گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
عنایت عباسی - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
مجیدرضا خداوردیان - استادیار موسسه آموزش علمی کاربردی وزارت جهاد کشاورزی، تهران، ایران

امروزه ترویج متاثر از تغییرات مستمری است که در شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اعضای جوامع روستایی یا همان توده­های بهره­بردار از منابع پایه تولید روی­داده و می­دهد؛ از مهم­ترین انتقاداتی که به نظام ترویج کشاورزی وارد شده است، عدم توجه کافی به آینده و آماده نبودن برای مواجهه با این تغییرات است. هدف اصلی این تحقیق تحلیل راهبردی نظام ترویج کشاورزی ایران است. جامعه آماری 169 نفر از کارشناسان و مدیران ترویج شش استان فارس، زنجان، تهران، کرمان، مازندران و کرمانشاه بوده که 117 نفر بر اساس جدول کرجسی و مورگان به روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای با انتساب متناسب انتخاب شده است. ابزار تحقیق پرسشنامه بوده و روایی آن به تایید پانلی از متخصصان ترویج قرار گرفت. پایایی پرسشنامه نیز در مرحله آزمون مقدماتی تعیین گردید و میزان آلفای کرونباخ برای بخش های مختلف پرسشنامه محاسبه گردید (92/0- 75/0). روش تحقیق توصیفی و با عنایت به اهداف تحقیق مبتنی بر تحلیل راهبردی SWOT است. ابتدا با تحلیل محیط داخلی، فهرستی از نقاط قوت و ضعف نظام ترویج تهیه و سپس با واکاوی محیط بیرونی فهرستی از فرصت­ها و تهدیدها شناسایی گردید. برخی از راهبردهای حاصل از یافته­های تحقیق شامل افزایش سهم اعتبارات خاص ترویج و آموزش کشاورزی در کشور؛ اصلاح ساختار، باز­تعریف رسالت­ها و بازنگری در اهداف ترویج و قانونی نمودن آن­ها به­منظور جلوگیری از تغییرات مداوم؛ ایجاد هماهنگی بیشتر بین دستگاه­های اجرایی با فعالیت­های ترویجی؛ بازنگری در ارتباط تشکیلاتی بین صف و ستاد ترویج و استفاده از ظرفیت مراکز آموزشی و تحقیقی می­باشد.

تحلیل SWOT, توسعه روستایی, نظام ترویج کشاورزی