منصور کیانی مقدم - دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار
امیر سعید نورامین - شرکت آموزش فناوری ساحل و فراساحل
نسرین اتابک - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر

در مجموع، سالانه میلیاردها لیتر آب تعادل کشتی ها در سراسر جهان جابجا می­شود و این آب ها پر از ارگانیسم های زنده است. وقتی کشتی ها به مقصد می­رسند که ممکن است هزاران کیلومتر با مبدا فاصله داشته باشند، این ارگانیسم ها و موجودات زنده با آب تعادل کشتی درون دریا یا دریاچه تخلیه می شوند. ورود این موجودات به مناطق جدید می­تواند به دلیل عدم وجود دشمنان طبیعی آثار مخرب زیادی در پی داشته باشد و حتی به نابودی برخی گونه های بومی منجر شود. با عنایت به تهاجم گونه­ای به نام شانه دار مهاجم به دریای خزر و در معرض خطر قرار گرفتن ذخایر غذایی ارزشمند این دریا و تبعات نامطلوب اقتصادی، صیادی، زیست محیطی و حتی توریستی ناشی از این امر، توجه به راهکارهای سریع و موثر مقابله با این شانه دار امری ضروری است که نیازمند همکاری های متعامل زیست محیطی و دریایی ملی و منطقه­ای می­باشد. در این مقاله، ابتدا سیستم عملکرد آب تعادل کشتی ها و قوانین دریایی مربوط به آن مورد مطالعه و بررسی قرار می­گیرد. سپس بعد از مروری بر وضعیت مناطق مختلف ساحلی دنیا که به وسیله موجودات منتقل شده به وسیله مخازن تعادل کشتی ها آلوده شده اند، وضعیت دریای خزر و خصوصیات شانه دار مهاجم به طور دقیق بررسی شده و راهکارهای مختلف زیست محیطی، قانونی و دریایی مقابله با این مهاجم مورد مطالعه قرار می­گیرند.

آب تعادل, اکوسیستم های دریایی, محیط زیست, شانه دار مهاجم, دریای خزر