انا عبدالشاهی - مرکز تحقیقات سلامت مواد غذایی (نمک)، دانشگاه علوم پزشکی سمنان، سمنان، ایران
مرضیه موسوی نسب - گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز،ایران
لیلا منجذب مرودشتی - گروه صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد ایران

کردلان پلی ساکاریدی نامحلول در آب و گران قیمت است که از واحدهای 14β >  (1 3)D-گلوکان تشکیل شده است. خواص ژل ایجادشده توسط گرما باعث شده کردلان در صنایع غذایی از اهمیت بالایی برخوردار شود. یکی از اصلی ترین فاکتورهای محدودکننده استفاده گسترده از کردلان، هزینه تولید بالای آن است. لذا به کارگیری ضایعات کشاورزی راهی مناسب برای این مشکل است. در این تحقیق، تولید کردلان توسط باکتری Agrobacterium radiobacter PTCC 1654 در محیط کشت با غلظت های مختلف (5، 5/7 و 10 درصد) شیره انگور و ساکارز به عنوان منبع کربن، مورد ارزیابی قرار گرفت. علاوه بر این، میزان کردلان و بیومس تولیدی تعیین و ترکیب قندهای پلی ساکارید به دست آمده با استفاده از تکنیک کروماتوگرافی لایه نازک تعیین شد. تغییرات pH محیط تخمیر نیز در طول فرایند مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد بالاترین میزان تولید پلی ساکارید، در محیط تخمیر حاوی شیره انگور با بریکس 5/7 و پس از گذشت 144 ساعت از شروع تخمیر به دست آمد. pH محیط تخمیر در طول فرایند تخمیر از 7 به حدود 5/5 کاهش یافت. نتایج کروماتوگرافی لایه نازک پلی ساکارید تولیدی نشان داد که تنها مونومر تشکیل دهنده ساختار این پلیمر، گلوکز بود. نتایج همچنین نشان داد که شیره انگور در مقایسه با ساکارز خالص به شکل معنی داری بازدهی بالاتری در تولید کردلان داشت (05/0p <). بنابراین در این زمینه دارای مزیت نسبی بود. بر اساس یافته های حاصل از پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت، ضایعات کشاورزی نظیر شیره انگور را می توان به عنوان منبع کربن فرایند تخمیر برای تولید پلیمر کردلان استفاده کرد.

Agrobacterium radiobacter PTCC 1654, زیست پلیمر, شیره انگور, کردلان