همایون فرهنگ فر
ملیحه عبدالله زاده
محمدحسن فتحی نسری

به­منظور بررسی اثر ماه زایش بر احتمال بروز شکل نامطلوب منحنی شیردهی، از تعداد 751099 رکورد شیر روز آزمون متعلق به 85641 راس گاو زایش اول نژاد هلشتاین ایران، در 6 استان و 156 گله که طی سال­های 1376 تا 1388 زایش داشتند، استفاده شد. یک مدل مختلط خطی تعمیم یافته لجیستیک به­کمک رویه GLIMMIX نرم­افزار آماری SAS بر داده­ها برازش داده شد. در مدل مزبور، اثرات ثابت استان، میزان تولید گله، سال زایش، ماه زایش، سن گاو در اولین زایش، نوع اسپرم مورد استفاده در تلقیح مادر گاو، نوع گاو، فاصله اولین رکوردگیری از زمان زایش، تعداد کل رکوردهای روز آزمون برای هر گاو و ضریب تبیین تابع ویلمینک برازش شده برای هر یک از گاوها و همچنین اثر تصادفی پدر گاو قرار داده شدند. در این مدل، متغیر وابسته به­صورت دوتایی (کد صفر برای منحنی مطلوب و کد یک برای منحنی­ نامطلوب) تعریف گردید. بیشترین و کمترین میانگین احتمال بروز شکل نامطلوب منحنی شیردهی به­ترتیب مربوط به گاوهایی بود که در اردیبهشت (3435/0) و آذر ماه (2348/0) زایش داشتند. احتمال بروز شکل نامطلوب منحنی شیر در اردیبهشت نسبت به آذر 5/70 درصد بیشتر بود. بر مبنای نتایج به­دست آمده نتیجه­گیری می­شود که شکل منحنی شیردهی در گاوهای شیری ایران تحت تاثیر تغییرات فصلی قرار دارد. 

تحلیل لجیستیک, ماه زایش, منحنی شیردهی, گاو شیری