نیره امانی - دانشجوی دکترا گرایش مبانی نظری اسلام
زهرا بیات - طلبه سطح سه گرایش کلام

درآموزه های دینی دین اسلام، زن جایگاه رفیعی دارد تا آنجا که همتای مردان توانایی رسیدن به کمالات را دارد. با وجود این، در مجموعهی روایات، سخنانی وجود دارد که در نگاه نخست این ذهنیت را ایجاد می نماید که خداوند جنس مردان را از عقل بهره بشتری داده است و در مقابل، زنان دارای نقص در بهره عقل هستند. در این بحث شکی نیست که زن و مرد از لحاظ وجودی کامل هستند و خدای متعال هر کدام را در نهایت اتقان و استواری خلق نموده است؛ اگر فرضیه نقصان عقل زن را بپذیریم با توجه به حکمت الهی در خلق انسان و رسیدنش به کمال که هدف آفرینش اوست، ناسازگار خواهد بود؛ چرا که از سویی عقل یکی از ابزارهای رسیدن به کمال است و از سوی دیگر اگر عقل زن دارای نقص باشد کمیتش برای رسیدن به کمال لنگ خواهد بود، در اینصورت یا کمال برای زن متفاوت است، - در حالی که در قرآن به چنین تفاوتی در کمال حتی اشاره ای نشده است- و یا راه های رسیدن به کمال برای جنس زن فرق میکند، در این نوشتار به بررسی روایات نقصان عقل زن و تعیین مقصود از آن ها پرداخته میشود. ماحصل این مقاله به این مطلب میرسد که، مقصود از نقص عقل در زنان، نقص و کاستی در تعقل و بکارگیری آن است و آن هم به این علت است که عواطف و احساسات در زنان نسبت به مردان از قوت بیشتری برخوردار است. کمال برای جنس زن و مرد یکی است اما باتوجه به ابزارهای متفاوت در دست این دو، راه های رسیدن به کمال در برخی موارد متفاوت است.

عقل، نقص، کمال، زن،