حسن زرقانی - مرکز تحقیقات بیماری های قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران
سعید اسدیان - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بیرجند، بیرجند، ایران
صابر امین زاده بشرویه - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بیرجند، بیرجند، ایران

سابقه و هدف: کاهش مرگ و میر کودکان به عنوان یک عامل تعیین کننده مهم سلامت و پیشرفت انسانی محسوب می شود. کودکان بدلیل داشتن امید به زندگی بیشتر، حساسیت بافتی و به عنوان پدر و مادر های آینده در معرض نقص ژنتیکی ناشی از تابش و ناقل به نسل بعدی هستند. حال با توجه به تجویز روز افزون رادیوگرافی ها برای کودکان و سهولت پردازش اطلاعات و میدان تابش دیده در رادیوگرافی دیجیتال، این مطالعه به بررسی مقایسه دز در گرافی های رایج کودکان در دستگاه های دیجیتال و معمولی پرداخته است. مواد و روش ها: مطالعه ی توصیفی-مقطعی حاضر در سال 1397 بر روی دو دستگاه دیجیتال و معمولی در مرکز رادیولوژی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بیرجند انجام شد. دز دریافتی 168 بیمار کودک در رنج سنی 5-15 سال در سه نوع گرافی قفسه سینه(قدامی-خلفی ، خلفی-قدامی)، شکم(قدامی-خلفی، خلفی-قدامی) و جمجمه(قدامی-خلفی، خلفی-قدامی) مورد بررسی قرار گرفت. مقادیر دز توسط دستگاه دپ میتر(DAP meter) اندازه گیری شد. اطلاعات بدست آمده از مقادیر دز و اطلاعات دموگرافیک بیماران توسط آزمون تی و نرم افزار SPSS20 دسته بندی، تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: تفاوت قابل توجهی در دز دریافتی گرافی های دیجیتال و معمولی مشاهده نشد. مقادیر دز به طور میانگین برای گرافی های شکم، جمجمه و قفسه سینه در دستگاه دیجیتال به ترتیب 17.19µGym² ، 13.45 µGym² و 4.93 µGym² مشاهده شد. مقادیر دز گرافی ها در دستگاه معمولی به ترتیب 10.5 µGym²، 10.5 µGym² و 5.05 µGym² بود. بنابراین بیشترین مقدار دز دریافتی به طور میانگین مربوط به گرافی شکم در دستگاه دیجیتال و کمترین مقدار مربوط به گرافی قفسه سینه نیز در دستگاه دیجیتال ذکر گردید. نتیجه گیری: با توجه به عدم تفاوت چشمگیر در دستگاه های مولد اشعه ایکس دیجیتال و معمولی از نظر دریافت دز، دستگاه های دیجیتال به دلیل سهولت در انجام گرافی، عدم از دست رفتن اطلاعات و هزینه ی کمتر جهت بایگانی توصیه می شود.

رادیوگرافی معمولی ، دیجیتال ، کودکان ، دز