فاطمه توکلی - دانشجوی دکترای حرفه ای دامپزشکی ،دانشکده دامپزشکی،دانشگاه لرستان ،خرم آباد،ایران
حسن نوروزیان - استادیار گروه علوم درمانگاهی،دانشکده دامپزشکی ،دانشگاه لرستان ،خرم آباد،ایران
محمد حسین فلاح مهرآبادی - استادیار ، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی ،سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، ،تهران ،ایران

پرورش طیور بومی در ایران نیز همانند دیگر کشورهای در حال توسعه سهم مهمی در تامین نیاز جامعه به محصولات پروتئینی طیور دارد. طیور بومی روستایی بدلیل پرورش درمحیط باز ،عدم رعایت اصول امنیتزیستی در پرورش و امکان تماس با پرندگان وحشی همواره در معرض ابتلا به بیماری های مهمی مانند آنفولانزای پرندگان می باشند و طیور آبزی بومی بعنوان مخزن این بیماری تهدیدی جدی برای صنعت طیور محسوب می شوند.بیماری آنفلوانزای فوق حاد یک بیماری بسیار کشنده برای انواع گونه های طیوربومی و صنعتی است و بعنوان یک بیماری مشترک بین انسان و پرنده برای انسان ها نیز مرگبار تلقی می شود.در سال های اخیر شیوع آنفلوانزای فوق حاد در تعداد زیادی از طیور بومی روستاهای مناطق مختلف ایران گزارش شد که استان لرستان نیز جز کانون های آلوده اعلام شد.هدف از این مطالعه ، بررسی عوامل زمینه سازخطر در بروز تلفات در طیور بومی در زمان وقوع آنفولانزای فوق حاد در سطح خانوارهای روستایی استان لرستان است. روش کار : این مطالعه به صورت موردی - شاهدی ،در مرداد سال 1395 با تهیه پرسشنامه ای که برای متغیر های مستقل و زمینه ای برای تعیین کننده های اصلی رخداد تلفات در سطح خانوارها درروستاهای استان لرستان صورت گرفت. داده های مربوط از طریق مشاهده و مصاحبه با خانوارها جمع آوری شد. داده ها با آزمون کای مربع و لجستیک تحلیل شد ومقایسه بین دوگروه از خانوارهای دارای تلفات و بدون تلفات انجام گرفت. نتایج : دراین مطالعه ،تعداد 185 خانوار در 3 شهرستان خرم آباد،الشتروالیگودرز که رخداد آنفولانزای فوق حادگزارش شده بود،بررسی وپرسشنامه برای آنها تکمیل شد.براساس نتایج ، 60 درصد خانوارها در زمان رخداد آنفولانزا در استان ،دارای تلفات در طیور خود بوده اند.از بین متغیر های بررسی شده ،خرید مرغ زنده از روستا (p<0.004) ،خرید مرغ زنده از شهر (p=0.000)،خرید تخم مرغ صنعتی (p=0.001) و خرید پرنده ی زنده از بازار ها،دوره گرد ها و خرید از سایر روستاها به عنوان عوامل خطر (p<0.05) و تهیه طیور از طریق جوجه گیری از پرندگان (p<0.05) خود به عنوان عامل محافظت در رخداد تلفات مشخص شدند.

آنفولانزای فوق حاد، طیور بومی روستایی ، لرستان، H5N8