سحر کوهستانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، دانشگاه گلستان
محمد فرخ زاد - استادیار و عضو هیئت علمی، گروه معماری، دانشگاه گلستان
هدیه پژوهانفر - استادیار و عضو هیئت علمی، گروه معماری، دانشگاه گلستان

انرژی مهمترین منبع پیشرفت و تکامل اقتصادی و صنعتی یک کشور است . از آنجایی که افزایش چشمگیر مصرف انرژی باعث تشدید بحران زیست محیطی شده است، استفاده از منابع جایگزین و تجدید پذیر یک ضرورت انکارناپذیر محسوب میگردد و پرداختن به این مهم برای کشورهای توسعه نیافته و درحال توسعه ازجمله ایران امری حیاتی میباشد. از ابتدای تاریخ خلق فضاهای زیرزمینی برای ایمن شدن از گزند عوامل طبیعی موردتوجه بشر بهویژه ساکنان فلات مرکزی ایران قرار گرفت که این امر راهحل مناسبی برای مقابله با گرمای طاقت فرسا در اقلیم گرم و خشک میباشد . معماری خاک اصیلترین و کهن ترین نمونه معماری ایرانزمین است و استفاده از خاک با داشتن خصوصیاتی از قبیل ظرفیت حرارتی بالا در مدیریت مصرف انرژی تاثیر بسیاری دارد .از ابتدای تاریخ تا به امروز نمونه های موفق زیادی از بناهای خاک پناه به چشم میخورد که ازجمله آنها میتوان به نمونه های قدیمی ازجمله قناتها ، آبانبارها ، شوادان و ... اشاره کرد و از نمونههای موفق خارجی میتوان به شهر زیرزمینی مونترال کانادا ، ساختمان دفتر مرکزی شرکت Pre-mix و ... اشاره کرد . به طور کلی استفاده از بناهای خاک پناه از لحاظ صرفه جویی در مصرف انرژی بسیار حائز اهمیت است .

معماری خاک ، ساختمان خاک پناه ، اقلیم گرم و خشک ،مدیریت مصرف انرژی