شیوا دانایی - کارشناسی ارشد معماری،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد سمنان
مینا ذوالفقارخانی - کارشناسی ارشد معماری،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد سمنان

از آنجایی که خانه های مسکونی دوره قاجار به لحاظ چیدمان فضایی ،تناسبات و ویژگی های خاصمعماری ،دارای اصول و قواعد عددی مشترکی هستند ، این مقاله جهت ارزیابی و بررسی ارتباطتنگاتنگ این اصول با شرایط اقلیمی منطقه سمنان به نگارش در آمده است.در این پژوهش شناختمیزان نقش اقلیم در الگوی طراحی و ردپای فاکتور های اقلیمی در ساخت خانه های قاجاری موردتحلیل قرار گرفته است.لذا با بررسی میدانی و کتابخانه ای و با مراجعه به مراکز و ادارات ذی ربط پلانهای معماری و اجزای سازنده از قبیل : اتاق ها - حیاط ها - فضای ورودی و ... از لحاظ ارتباطات فضاییواصول طراحی اقلیمی بررسی ونتایج حاصل آن مورد تحلیل قرار گرفت.نتایج این تحقیق نشان داد که تناسبات فضایی در راستای موقعیت جغرافیایی و شرایط گرم و خشکاقلیمی منطقه شکل گرفته است و تامین تهویه طبیعی از ضروریات طراحی معماری در آن دوره تاریخیبه حساب می آمده است. همچنین توجه به نورگیر بودن اتاقها در مکان گزینی آنها مورد توجه سازندگانبوده است. حیاط ،پوشش گیاهی ،حوض و مصالح با ظرفیت گرمایی بالا از دیگر نکاتی است که در ساختاین خانه های قاجاری در کانون توجه بوده است.

خانه های قاجاری، سمنان ، اقلیم