بررسی جایگاه زیرساخت سبز شهری در تامین خدمات اکوسیستم در فضای شهر

رشد سریع شهرنشینی و افزایش جمعیت، نیاز به منابع آب و هوای پاک را حیاتی تر کرده است. آلودگی ناشی از فعالیتهای تولیدی و حمل و نقل شهری ضمن تاثیر منفی بر روی سلامت انسان و منابع طبیعی در مناطق شهری؛ از هوای محیط به آبراه ها و به خاک انتقال یافته و سبب آلودگی آنها میشود. آلودگی شهر سریع و گسترده حرکت میکند، روی منابع آب و محصولات کشاورزی مناطق مجاور اثر میگذارد و در نتیجه اثرات منفی آن پخش میشود. انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از مصرف انرژی زیاد در مناطق شهری و مصرف سوختهای فسیلی بر تغییرات اقلیمی اثرگذار است. تغییر آب و هوا به نوبه خود دفعات و شدت بلایای طبیعی را تشدید میکند، که به نحو فزاینده ای هزینه های سنگین انسانی و اقتصادی را به بار می آورد. بی توجهی به زیرساختهای طبیعی در شهرها در دهه های اخیر، منجر به مشکلات فراوانی در ارتباط با آلودگیهای آب، هوا، خاک و از بین رفتن منابع زیربنایی آنها گشته است. گاه انتخاب نسنجیده گونه های گیاهی مشکلات تنفسی برای شهروندان به همراه آورده است. این در حالی است که زیرساختهای سبز از جمله گیاهان و انواع پوششهای گیاهی قابلیتهای فراوانی برای بهبود شرایط زیست محیطی داشته و آگاهی از خدمات متعدد آنها، توجه و پرداختن به شرایط لازم برای بهره مندی بهینه از آنها در بحران زیست محیطی اکنون حائز اهمیت است. از این رو این پژوهش میکوشد تا با بررسی مطالعات و پژوهش های انجام گرفته در این زمینه، اهمیت و نقش زیرساختهای سبز در تامین خدمات اکوسیستم در فضای شهر را تشریح کند. توجه به این موضوع از این جهت نیز حائز اهمیت است که تامین پایداری ارتباط تنگاتنگی با سه زمینه اثر گذار اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی دارد. زیرساخت سبز، ضمن تامین بستر مناسب برای ارائه بهتر خدمات اکوسیستمی، زمینه را برای ارتباط بیشتر مردم با محیط زیست فراهم کرده و نقش مهمی در تضمین پایداری ایفا میکند. زیرساخت سبز گرچه در ظاهر بیشتر به بعد زیست محیطی میپردازد اما به دلیل خدماتی که ارائه میکند صرفه جویی و بهره وری اقتصادی را به همراه داشته و با بسترسازی، شرایط را برای حضور مردم و ارتقاء تعاملات آنها با یکدیگر و با محیط فراهم میآورد. بنابراین میتواند بر دو بعد دیگر هم اثر مثبت داشته باشد.

Keywords:

زیرساخت سبز شهری , خدمات اکوسیستم , پایداری.