فتح اله غلامی بروجنی - استادیار و عضو هیات علمی گروه مهندسی بهداشت محیط و مرکز تحقیقات علوم بهداشتی ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران
فاطمه نجات زاده - استادیار گروه کشاورزی دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی، خوی، ایران
سحر فلاحی - دانشجوی کارشناسی رشته بهداشت محیط، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

زمینه و هدف: تغییرات آب و هوایی در اثر انتشار گازهای گلخانه ای تاثیر زیادی بر چرخه آب و در نتیجه اثر بر منابع آب، فراوانی و شدت خشکسالی، سیل در اثر بارشهای شدید، محیط های طبیعی، جامعه و اقتصاد و سلامت بشری دارد. بی نظمی در منابع آب در هنگام خشکسالی موجب بروز زیانهای فراوان اجتماعی و اقتصادی می گردد که اغلب جبران این زیانها سالها بطول می انجامد. بررسی نقش تغییرات آب و هوایی بر رفتار بیماریهای منتقله از آب (Water-Borne Disease)، به دلیل اثر فاکتورهای مختلفی مانند تغییرات رفتاری جمعیت،مهاجرت، مقاومت دارویی، مقاومت به افت کش ها، شهرنشینی، افزایش تراکم جمعیتی، بهبود وضعیت بهداشتی و سرویسهای خدمات بهداشتی درمانی، رفتارهای متفاوت انواع پاتوژنها در شرایط آب و هوایی مختلف و ... کار بسیار پیچیده و مشکلی است. با تخمین بار بیماریها و رفتار بیماریهای منتسب به تغییرات آب و هوایی می توان برنامه جامعی در خصوص اقدامات منتاسب کنترلی و کاهش اثرات در این زمینه را تدوین نمود.روش کار: در این مطالعه مروری به بررسی مطالعات در خصوص مدلهای تخمین تغییرات آب و هوایی و همچنین اثرات تغییرات آب و هوایی بر بار بیماریهای منتقله از آب و همچنین به نقاط ضعف و قوت متدلوژیهای مطالعات پرداخته شده است.نتایج: بررسیها نشان میدهد اکثر مطالعات در زمینه در کشورهای ثروتمند انجام شده است و همچنین تخمین بار بیماریهای منتسب به تغییرات آب و هوایی به دلایل زیر از قطعیت زیادی برخوردار نمی باشند: -1 تغییرات نامشخص آب و هوایی در اثر تغییر در تولید و انتشار گازهای گلخانه ای-2 عدم اطمینان در مورد ارتباط مستقیم و غیر مستقیم اقلیم با سلامت انسان-3 نامشخص بودن ارتباط بین اقلیم و سلامت که در اثر تغییرات اجتماعی- اقتصادی در آینده بوجود خواهد آمد. عدم قطعیت در این تخمین ها منجر به این شده است که مطالعات کمی در اینخصوص انجام شود.

تغییرات آب و هوایی ؛ اثرات زیست محیطی؛ اثرات بهداشتی؛ بار بیماریهای منتقله از آب