تحلیل و بررسی آثارنهاد عفو درفقه و حقوق ایران

سیاست کیفری اسلام همواره بر مبنای بازدارندگی، تربیت و اصلاح بزهکاران می باشد. شاید بر همین اساس است که شارع مقدس، در کنار تاکید بر اجرای مجازات، سقوط مجازات را تسهیل نموده است. از جمله موارد سقوط مجازات عفو می باشد. امروزه علاوه بر حفظ جنبه های اخلاقی عفو، این نهاد به عنوان یک تاسیس حقوقی کارآمد و موثر و نیز به عنوان ابزاری اولیه در اعمال سیاست نوین جزایی، جایگاه مهمی داشته و عهده دار نقش بارز و چشمگیری است. در مهمترین تقسیم بندی کلاسیک، عفو از جهت ماهوی به دونوع عفو خصوصی و عفو عمومی تقسیم می شود که هرکدام، آثار مربوط به خود، کیفیت اعطا و ویژگیهای خاصی دارند. عفو عمومی توسط قوه مقننه و بدون توجه به شخصیت مجرم و یا متهم اعطا می شود و بیشتر در جرائم سیاسی اعمال می گردد، در حالیکه در عفو خصوصی به شخصیت فرد متهم توجه می شود. در نظام کیفری ایران، علاوه بر اینکه، نهاد عفو درحقوق عرفی مورد توجه قرار گرفته، عفو درحقوق کیفری اسلام را نیز پذیرفته است.البته با وجود آثار مثبت و رضایت بخشی که نهاد عفو در جامعه نسبت به بزهکاران وجود دارد، همه حقوقدانان و جرم شناسان متفق القولند که نباید در اعطای آن زیاده روی کرد.در این تحقیق با توجه به اهمیت موضوع و همچنین ابهام و اجمال قوانین مذکور و اختلاف نظراتی که دراین باره وجود دارد، سعی شده تا ضمن بررسی مبانی تئوریک عفو، با بیان نقاط مبهم و مجمل این نهاد، جایگاه آن در حقوق کیفری ایران مشخص شود.

Keywords:

سقوط مجازات ها , عفو , عفوعمومی , عفو خصوصی , آثار عفو