محمدرضا رمضانی استیین - دانشجوی دکتری جامعه شناسی گرایش مسایل اجتماعی ایران
حمیدرضا پوریوسفی - دانشیار جامعه شناسی دانشگاه آزاد واحد تهران شمال
علیرضا محسنی تبریزی - استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران

یکی از این تناقضات کنونی حیات شهری، بی سازمانی اجتماعی، ناهنجاریها، احساس ترس و ناامنی شهروندان است. سطحی از ناامنی شهری ناشی از شرایط کالبدی- مکانی و طراحی شهری است. برای مطالعه درباره ویژگیهای فضاهای شهری و نقش آن در احساس امنیت شهروندان از نظریات گوناگون جامعه شناسی، روان شناسی اجتماعی، طراحی شهری (نظارت چشم های خیابان، جین جاکوبس، تفاوت فرهنگی، راپوپورت، فضای قابل دفاع، نیومن، پنجره شکسته، ویلسون، پیشگیری وضعی از جرم، کلارک، ری جفری و چیدمان فضایی، هیلیر) استفاده شد که تعدادی بر تاثیر فضا و محیط بر رفتار تاکید کرده اند یعنی برخی مکانها به لحاظ ساختار کالبدی فرصت بیشتری را برای وقوع جرم و ناامنی فراهم می کنند. احساس امنیت شهروندان اسفراینی در فضاهای ایمن و بادفاع بیشتر از فضاهای بی دفاع و ناامن می باشد. آزمون فرضیه رابطه بین فضای شهری و احساس امنیت نشان داد تفاوت معنی داری از نظر احساس ناامنی بین شهروندان به تفکیک فضای بی دفاع و بادفاع مشاهده می گردد چرا که برخی از این فضاها به سبب عوامل کالبدی و اجتماعی به صورت بالقوه پذیرای آسیب های اجتماعی هستند و بستری مطمئن برای فعالیت های امنیت زدا و خشونت آمیز فراهم می کنند.

احساس امنیت، فضاهای شهری، طراحی محیطی و کالبدی، ترس از جرم.