بررسی تطبیقی بینامتنیت (تناص) دینی در اشعار سعدی شیرازی و بدر شاکر السیاب

بینامتنیت نظریه ای است که نگرشی نوین در زمینه ی روابط عناصر کهکشان متن ها ارائه می دهد و به تعامل و جاذبه ی میان متنی می پردازد که موجب آفرینش متن جدید می شود و هر متن ادبی را به منزله ی جذب و دگرگون سازی دیگر متون گوناگون گذشته و یا همزمان با آن می داند. طبق نظریه بینامتنیت، هیچ اثر ادبی مستقل و بدون تاثیرپذیری از آثار دیگران نیست و تداخل متون در همه ی آثار به چشم می خورد. در اواخر ده ه شصت در قرن بیستم یولیا کریستوا، بانوی مهاجری از بلغارستان در سرزمین فرانسه به این مهم دست یافت و این نظریه را مطرح کرد. که پس از طرح بینامتنیت از سوی کریستوا، این موضوع با استقبال گسترده و گرم بسیاری از نظریه پردازان مواجه شد. سعدی شیرازی از شاعرانی است که توانسته است در مثنوی گلستان خود با بهرهگیری وسیع از آیات وحی و احادیث اهل بیت علیهمالسلام، از بینامتنیت قرآنی تاثیر پذیرفته و با بکارگیری آن در عرصه شعر به نوآوری بپردازد. بدرشاکر السیاب یکی از پیشگامان شعر معاصر عربی، از جمله شاعرانی است که بنابر نظریه بینامتنی، رویکرد بینظیری به این کتاب آسمانی قرآن داشته است. بنابراین ما در این پژوهش برآنیم تا به بررسی بینامتنیت قرآنی و دینی در اشعار سعدی شیرازی و بدرشاکر السیاب بپردازیم.

Keywords:

بینامتنیت , قرآن , سعدی شیرازی , بدر شاکر السیاب.