بررسی وهم و گمان در مثنوی معنوی

مولانا شاعری عارف است که در مثنوی به وفور به بحث در باب وهم و گمان و نقش این دو در ادراکات و افعال آدمی پرداخته، به گونه ای که گاه وهم و گمان را در معنای واقعی خود و گاهی برای رسیدن به حقیقت و یقین به کاربرده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی کاربردهای وهم و گمان از دیدگاه مولانا با استفاده از منابع کتابخانه ای و روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته است تا ضمن پرداختن به اهمیت استفاده از وهم و گمان در دستیابی به حقیقت در مثنوی مولوی به ارائه کاربردهای این اندیشه ها در عرفان ایرانی تاکید کرد. نتایج تحقیق حاکی از آن است وهم و گمان در معانی متضاد با واقعیت که سبب گرفتاری میشود، وهم و گمان و رسیدن به یقین، وهم و گمان و رفتن در راه معصیت و اشتباه و دور شدن از یقین، تاثیر خیال در ایجاد امور خارجی، خیال و رفتن به راه درست، تاثیر وهم و خیال در امور حسی و عقلی، قوه خلاقه وهم و خیال ذهنی در ایجاد امور خارجی از جمله کاربردهای وهم و خیال در شعر مولانا میباشد.

Keywords:

وهم , گمان , خیال , مولانا , مثنوی معنوی