اسما آتشگوهری - دانشجوی دوره دکتری رشته زبان و ادبی۶ات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی کاشان

در این جستار منظومه عاشقانه ویس و رامین که از شاهکارهای ادب عاشقانه فارسی و سروده فخرالدین اسعد گرگانی شاعر قرن پنجم هجری است، مورد بررسی روان شناختی بر اساس نظریات دو روان شناس شهیر (فروید و یونگ) قرارگرفته است. پس از معرفی نظریات روانشناسی از جمله سازمان شخصیت، نهاد، فرامن، لیبدو و کهن الگوها با توجه به شخصیتهای اصلی داستان ویس، رامین و موبد و برخی از شخصی6تهای به ظاهر فرعی ولی تاثیر گذار 5 این منظومه یعنی دایه ، بهگو وشهرو پرداخته شده است. ازبررسی ونقد روانشناسانه منظومه ،چنین بر می آید که اعمال ورفتارشخصیتهای این منظومه کهن عاشقانه ،بابرخی مفاهیم روانکاوی فروید از جمله؛ ناکامیهای درونی و بیرونی ،تغییر شکل دادن غرایز،فرافکنی، عقده ادیپ و همچنین کهن الگوهای یونگ؛ آنیما، آنیموس، سایه، پیرخرد و عقده مادر منفی، قابل تطبیق است.همچنین با توجه به اینکه حوادث زندگی اغلب س4رایندگان در سروده ایشان تاثیر مستقیمی دارد، حوادث زندگی شخصی فخرالدین اسعد گرگانی نیز با مضامین منظومه عاشقانه اش قابل تطبیق است.

فخر الدین اسعد گرگانی، ویس و رامین، نقد روان شناسانه، فروید، یونگ.