رحمت اله عطایی - کارشناس ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد عجب شیر
فهیمه نبوی - دانشجوی گروه معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

ظهور و شکل گیری پدیده حاشیه نشینی از معضلاتی است که امروزه گریبان گیر بیشتر شهر های جهان شده است. حاشیه نشینی از جمله عوامل تهدید کننده کیفیت زندگی و بر هم زننده تعادل اجتماعی در شهر ها به حساب می آید.، و با ایجاد مانع بر سر راه رشد فرهنگی و مشارکت عمومی، هزینه های زیادی را بر جامعه تحمیل مینماید. هدف از این تحقیق بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر حاشیه نشینی و ارائه راهکار های مناسب برای مقابله با آنها است. از دلایل بسیار مهم حاشیه نشینی در شهر می توان به بیکاری، درآمد کم، پایین بودن اجاره بهای مسکن و مهاجرت گسترده از محیط های شهری کوچک و روستاهای استان و استان های همجوار اشاره کرد، که ناشی از عوامل اقتصادی جاذبه های اقتصادی شهر و دافعه های اجتماعی – فرهنگی در محل سکونت قبلی بوده است . و این امر موجب بروز انواع ناهنجاری های شهری )اشتغال افراد حاشیه نشین در مشاغل کاذب، وجود ساخت و سازهای غیرمجاز، افزایش جرم و جنایت، اثرات نامطلوب فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، آلودگی محیط زیست شهری و غیره( شده است . نتایج تحقیق بیانگر آن است که بین تعادل اجتماعی، امنیت اجتماعی و گسترش حاشیه نشینی رابطه معکوسی وجود دارد و هرچه میزان و تعداد حاشیه نشینان ابیشتر باشد وضعیت اجتماعی نامتعادل تر خواهد بود.

جاذبه های شهری ، مهاجرت ، حاشیه نشینی