لیلا عدل پرور - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی

روایت شناسی یکی از دیدگاه های ساختار گرایی است که در صدد ارائه الگوی کلی در ساخت روایت است. بسیاری از شاعران کلاسیک فارسی از جمله؛ نظامی گنجوی، جامی، خواجوی کرمانی و... سخن خود را بر اساس داستان و گزارش آن بنا نهاده اند. خواجوی کرمانی از مقلدان نظامی است و منظومه همای و همایون وی یک منظومه عاشقانه و حماسی است که جنبه روایی داشته و تمامی عناصر سازنده داستان را دارد. لذا در این مقاله سعی بر این است؛ مولفه های روایی منظومه همای و همایون، اعم از؛ طرح، درونمایه، شخصیت، شخصیت پردازی، صحنه، زاویه دید و... مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. روش تحقیق بر اساس منابع کتابخانه ای و روش تحلیلی توصیفی است که پس از بحث های مقدماتی درباره روایت، به عناصر روایی منظومه همای و همایون پرداخته شده است. یافته های پژوهش بیانگر این است که خواجوی کرمانی در منظومه همای و همایون خود، تکنیک های روایی را به نمایش گذاشته است و اثر وی دارای عناصر داستانی؛ طرح، درونمایه، گفتگو، توصیف و صحنه سازی و مولفه های روشن روایی است.

خواجوی کرمانی، همای و همایون، روایت شناسی، پیرنگ، توصیف، گفتگو