صالح آریج - دانشجوی کارشناسی ارشد ژئوتکنیک دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل
عسکر جانعلی زاده چوب بستی - استادگروه ژئوتکنیک دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل

روانگرایی یکی از مهمترین، پیچیده ترین و بحث برانگیزترین مسائل ژئوتکنیک لرزه ای به حساب می آید و از تهدیدات عمده لرزه ای در مناطق با نهشته های اشباع سیلتی و ماسهای میباشد. در مشاهدات صحرایی تاثیر سازه بر استعداد روانگرایی بی نهایت حایز اهمیت است، زیرا این مشاهدات میتواند عملکرد واقعی فیزیکی سیستم را آشکار سازد. البته در فیزیک بررسی مسالهای که در واقعیت، هم تاثیر مثبت و هم تاثیر منفی داشته باشد، بسیار مشکل می باشد. زیرا تخریب سازه ها، در واقع نشانگر وضعیت بد و اثر بد سازه بر خاک زیرین نسبت به محیط آزاد نیست. چه بسا وجود سازه از رخداد پدیده عظیمتری جلوگیری نموده است. عکس حالت فوق نیز ممکن می باشد، و آن در وضعیتی است که سازه پدیده روانگرایی نهشته های زیرین را تشدید نماید. گستره مورد مطالعه در این پژوهش به منظور ارزیابی تاثیر سربار بر پتانسیل روانگرایی خاک شهر محمودآباد میباشد. با توجه افزایش چشمگیر ساخت و ساز ها در این شهر و همچنین با در نظر گرفتن این موضوع که شهر محمودآباد قابلیتهای لازم جهت بروز پدیده روانگرایی از جمله شرایط لرزه خیزی، بالابودن سطح آب زیرزمینی و خصوصیات فیزیکی نامطلوب لایه های ماسهای را دارا می باشد، به منظور پیشگیری از مشکلات متعدد ثانوی و در راستای طراحی بهینه تر، بررسی پتانسیل روانگرایی و تاثیر سربار بر آن میتواند، گامی در جهت کاهش این خطرات باشد. در همین راستا و به منظور بررسی جامعتر پتانسیل روانگرایی، علاوه بر تاثیر سربار، عمق مدفون تاثیرات همزمان این عوامل مورد بررسی قرار گرفته است. انجام این کار با استفاده از نرم افزار تفاضل محدود فلک1 نسخه 7 صورت پذیرفت. مجموعه تحلیلهای عددی با سربارو عمق مدفون متفاوت انجام گرفت و نتایج پژوهش نشان از تاثیر چشمگیر عمق مدفون به همراه سربار بر پتانسیل روانگرایی دارد. نتایج نشان میدهد، که افزایش سربار در خاک متراکم منجر به افزایش پتانسیل روانگرایی و در خاک سست منجر به کاهش این پارامتر می شود. افزایش عمق مدفون همواره کاهش پتانسیل روانگرایی را به همراه دارد.

روانگرایی، منطقه محمودآباد، نهشته اشباع سیلتی و ماسه ای، سربار، عمق مدفون.