سروش خضری اقدم - دانشجوی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی مرکز ارومیه
جواد شریف نژاد - استادیار گروه معماری، دانشگاه آزاد واحد ارومیه

قدرت تاثیر و عمق نفوذ اندیشه های عرفانی در جامعه اسلامی به حدی است که کسی یارای انکار آن نیست، از آنجا که مفاهیم کشف شهودی عرفا در دایره واژگان نمی گنجد و به قول مولانا لفظ در معنا همیشه نارسان است. استفاده از نماد های رنگ در وصف عواطف نفسانی و دریافت های شخصی بسیار قابل توجه است. نور و رنگ از عوامل موثر بر ارزش فضایی است که به عنوان غیر مادی ترین عنصر محسوس طبیعت، همواره در معماری اسلامی وجود داشته و در واقع نشان عالم والا و فضای معنوی است. به همین ترتیب نور در معماری ایرانی همیشه منزله روشن کردن کامل فضای معماری بکار نمی رود، بلکه گاهی جنبه عرفای و تقدس به خود گرفته و جنبه های دیگر فضا را تحت تاثیر قرار داده و گاهی بر آنها تاکید میکند. رنگ و نور یکی از مهم ترین شکل های و تجلیات هستی به شما می آید که همواره نقش اساسی در حیات زیستی، اجتماعی و فرهنگی جوامع گوناگون داشته است و در آثار فرهنگی و هنری و همچنین در آثار و فضاهای معماری به صورت های گوناگون بازتاب یافته. در وضعیت فعلی جهان که مشکلات روحی و روانی زیادی را در لایه های مختلف جامعه مشاهده می نماییم بیشتر این مشکلات حاصل تاثیرات محیط می باشد. و این محیط است که با عوامل مختلف از جمله نور و رنگ باعث انحراف فکری از این مشکلات می باشد. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و گرداوری اطلاعات با مطالعات کتابخانه ای و استادی به بیان کیفیات غیر قابل اندازه گیری حاصل از نور و رنگ پرداخته شده است.

نور، رنگ، عرفان، فضای معماری، زیبایی