جواد ده ده جانی - مربی و عضو هیئت علمی دانشکده هنرومعماری، دانشگاه کردستان، ایران

شهرسازی نوآورانه در دنیای امروز بالاخص در جهان سوم، شهری صنعتی و ضد هنر ایجاد کرده است. در این میان به نظر میرسد که نقش گرافیک محیطی در ادبیات شهرسازی جایگاه ویژه ای یافته و در ارتباطی مستقیمبا ساختار طراحی فضاهای شهری قرار گرفته است. یکی از پرسشهای مهم طراحان و برنامهریزان شهری که پاسخ آن، گاه، محل افتراق و اختلاف نظر اهالی این رشته ها بوده، این است که ساختار مولفه های زیباسازی فضاهای شهری چیست وقتی از زیباسازی فضاهای شهری صحبت میکنیم، دقیقا کدام معیارها، اجزا و عناصر و ابعاد شهر مد نظر ماست این پرسش در زمزه پرسشهای بنیادی و مبنایی شهرسازی در بعد بصری است و پرواضح است که پیش از هر نگاه هنجاری پاسخ بدین پرسش ضروری مینماید. یکی از ابزارهای مورد استفاده در زیباسازی فضاهای شهری گرافیک محیطی است. اگر شناخت ابعاد تشکیل دهندهی شهر را به شکل یک فرایند در نظر بگیریم، بیشک شناخت جایگاه گرافیک محیطی در طراحی شهر ، اجزا و عناصر و ابعاد آن ، چه با رویکرد زیباسازی، چه بارویکرد انسانشناختی و چه با رویکرد فرهنگی از مهمترین گامهای طی این فرآیند خواهند بود. بنابراین تبیین و تدقیق مناسبات و ارتباطات میان مولفه ها به گامی موثر در جهت شناخت معیارها در ارتقاء روحیه شهر خواهد انجامید. هدف از این نوشتار آن است که با بررسی ادبیات موجود در رابطه با مفاهیم پژوهش، ضمن تبیین مناسبات و تعاملات کالبدی در فضاهای شهری و اجزا و عناصر و ابعاد آن وتفکیک عناصر روحیه در شهر با رویکردهای مختلف و همجوار گامی مهم در راستای تبیین مولفه های گرافیک محیطی بردارد.

گرافیک محیطی، طراحی شهری، زیباسازی، روحیه