جلال بازرگان - دانشیار دانشکده مهندسی دانشگاه زنجان
سعید رسولی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های هیدرولیکی،دانشگاه زنجان

در ابنیه هیدرولیکی انواع سدها یا در سرریزها، شوت ها و حوضچه های آرامش و احیانا سیستم های تخلیه کننده تحتانی و سیستم های انحراف آب امکان ایجاد پدیده کاویتاسیون وجود دارد. این پدیده در صورت وقوع می تواند به ایجاد تخریب در هریک از سازه های مذکور منجر شود. حباب های کاویتاسیون در شرایطی از وضعیت هیدرولیکی جریان اتفاق می افتد که فشار جریان در آن نقطه به کمتر از فشار بخار آب کاهش یابد. کاهش فشار جریان می تواند با افزایش سرعت جریان یا جدا شدگی سطح زیرین جریان از بستر خود اتفاق بیافتد. در پژوهش حاضر سه عامل موثر بر هواده بوسیله نرم افزار FLOW 3D مورد بررسی قرار گرفته شده است. این پارامترهای مهم عبارت از: 1- دبی 2- زبری سطح 3- شیب رمپ هواده می باشند، نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می دهد که افزایش مقدار کمی زبری باعث می شود که ابعاد هواده کاهش یافته و همچنین میزان غلظت هوا در لایه تحتانی را به مقدار قابل قبولی در طول شوت بالا نگه می دارد. همچنین افزایش شیب رمپ هواده بالا باعث افزایش ابعاد هواده و بعلاوه اینکه افزایش میزان غلظت هوا در لایه تحتانی می شود که این نیز میزان وقوع کاویتاسیون را تا حدودی به تاخیر می اندازد. وجود دبی بالا باعث افزایش سرعت در طول شوت شده که این عامل نیز باعث کاهش میزان غلظت هوا در لایه تحتانی شده و این عامل باعث می گردد که فاصله هواده ها کاهش یابد.

کاویتاسیون، هواده، FLOW 3D ، غلظت هوا