بررسی ویژگی های معماری با ارزش تاریخی در خراسان بزرگ (مطالعه موردی: تاجیکستان)

سرزمین پهناور خراسان و ماوراء النهر در مسیر جاده ابریشم قرار داشته است، این راه فرهنگی- جغرافیایی، گذرگاه سازش، انتقال ایده ها، اندیشه، فرهنگ و هنر بوده و حوزه های تمدن ایران، هند، چین و بین النهرین را به هم پیوند داده و این نقش را از سده دوم تا ششم میلادی برعهده داشته است. بخشی از دیرینه معماری خراسان بزرگ را باید در تاجیکستان امروز جستجو کرد. مردم این کشور کوچک که در طول تاریخ هماره لگدکوب اقوام مهاجم از غرب و شرق عالم بوده اند، توانسته اند فرهنگ و معماری خود را همچون گوهر بدخشان، شفاف و ستبر از همه بلایای روزگار محفوظ دارند. در این پژوهش، آثار معماری سده های 4 تا 13 بر اساس معیار زمانی، به سه دوره (از سامانیان تا مغول، دوره تیموری و شیبانی، امارات بخارا و خوقند) تقسیم بندی و مرتب و ویژگی های دوران های تاریخی که بر این سرزمین گذشته است، بیان می نماییم. نتایج بررسی نمونه ها نشان می دهد سیر تحول معماری در طی قرون و اعصار از قدیم همچون حلقه های زنجیر پیوستگی، تداوم، رشد و خلاقیت قومی واحد و ماندگار را به دیده بینندگان می نشاند.

Keywords:

خراسان بزرگ و ماوراء النهر , تاجیکستان , معماری